Over dingen en doetjes in Denemarken.

zaterdag 29 september 2018

Een jarige.

Carl is maandag jarig en dan wordt hij 6, 7, 8....nee, 9 jaar.
Wat zijn die jaren snel gegaan.

We vierden hem gisteren met de familie en twee vriendjes die hij had uitgenodigd.



Zaterdag mag de hele klas komen. Dan viert hij het nog een keer. Dit keer samen met Maja, een klasgenootje.
In het sportcomplex in Bøgeskov.

Gesloten.

Dat heb ik nog nooit meegemaakt. Denemarken ging gisteren 
"op slot".
De brug vanaf Zweden werd afgesloten, alle bruggen naar het zuiden van Sjælland, de grote brug over de Storebælt en ook de brug over de Lillebælt. Geen enkele pont voer meer, helikopters en dronen in de lucht, de treinen stonden stil en alles in politieuniformen was uitgerukt.
Dat gaf ellenlange files, die uren duurden.
Het land ging dicht!
Waarom?
We weten het op deze zaterdagmorgen nog steeds niet.
Er werd gezocht naar een zwarte auto met een Zweeds kenteken.
De auto is gevonden; in een klein plaatsje op Fyn.
Verder horen we niks. De politie zwijgt als een graf.
Ze zeggen alleen dat de gewone burger zich geen zorgen hoeft te maken.
Dat doen we dus maar niet.
Maar we hebben wel gemerkt hoe je een land potdicht maakt.





woensdag 26 september 2018

Foto van vroeger

Toen ik een paar weken geleden in Nederland was nam ik de Margriet mee naar huis, daar waar Simone Kleinsma die week hoofdredacteur was.
Ik kende Simone alleen nog maar van het musicallied "Vluchten kan niet meer" dat ze lang geleden samen met Frans Halsema zong.
Toen werd ik toch een beetje nieuwsgierig naar haar liedjes.

Vandaag zocht ik haar liedjes op Spotify en daar hoorde ik dit lied 
- oorspronkelijk van Rob de Nijs - dat over een foto van vroeger ging. Rob zingt over zijn vijfde verjaardag, Simone maakte er haar achtste verjaardag van en sim-sala-bim: ik herinnerde mij mijn achtste verjaardag...


Maar mijn achtste verjaardag was niet zo fijn als Simone's.
Mijn vader lag op sterven (ik wist alleen dat hij heel erg ziek was; hoe leg je een kind uit wat doodgaan betekent).
Hij lag boven op een kamer die ingericht was als ziekenkamer en ik vierde mijn verjaardag beneden, in de huiskamer van oma en opa.

Hij stond erop dat ik mijn verjaardag vierde, met taart en vriendjes en cadeautjes. Ik kreeg een pop want ik wist niet wat ik anders moest vragen. Mijn enigste wens was dat mijn papa beter werd.

Het enige fotootje dat ik van mijn achtste verjaardag heb is donker.


v.l.n.r.: Mijn broer, de twee oudste jongens van Harrie de kapper en ik

Acht kaarsjes op de taart en de pop op tafel. De pop waarmee ik nooit gespeeld heb.
20 dagen later overleed mijn vader.




maandag 24 september 2018

A en B


Af en toe zou ik graag een B-mens willen zijn.
Zo-eentje, die rond de middag actief gaat worden en waarvan de hersens zich 's avonds ten volle ontplooien.
Helaas ben ik een A-mens.
Iemand die 's morgens duizend dingen tegelijk kan doen. Die als een tornado door het huis kan gaan, een was aanzet en daar tussendoor een strijkje doet, een bloemetje water geeft en de theeketel schrobt.
Die als eerste in de werkplaats verschijnt; het kacheltje en de radio aanzet en vlug even kijkt of alles in orde is, voordat ik koffie ga zetten en het ontbijt klaarmaak.

De chef zit op dat tijdstip slaperig voor zich uit te kijken en soms moet ik alles twee keer herhalen voordat het muntje valt.
Hij de B-man, die tijd nodig heeft om aan de dag te beginnen en 
's morgens alles op z'n "vijf-en dertigst" doet.
Maar hij is wel degene die 's avonds actief wordt. Die 's avonds moeilijke tekeningen op de computer maakt alsof het een fluitje van een cent is. Zijn hersens vallen niet in slaap tijdens het  journaal.
Hij, die mij probeert uit te leggen hoe dit of dat werkt en daar veel geduld voor moet opbrengen, omdat het op dat tijdstip moeilijker tot mij doordringt.

Mijn hersens staan op "non-actief" 's avonds.
Altijd zo geweest: niks aan te doen. 
Zoonlief had/heeft hetzelfde euvel; wij zaten 's morgens tijdens het ontbijt lekker te keuvelen over van-alles-en-nog-wat. Dochterlief lijkt meer op haar vader. Die zat met haar vingers in haar oren en wierp ons wrede blikken toe. 


Kun je wat meer van A naar B schuiven?
Ik weet het niet.
Ik probeer om langer en langer alert te zijn. Dingen doen, actief bezig zijn, want oh-wee als ik in de luie stoel ga zitten....

Ik ben altijd een A-mens geweest. 
In mijn jonge jaren las ik mijn examens 's morgens vroeg op. Als de eerste vogeltjes net begonnen te fluiten zat ik gebogen over mijn studieboeken. Dat wat ik de avond ervoor gelezen had was als door een zeef verdwenen.

Ja, een dagje B-mens zijn; dat zou interessant zijn.
Offe...zou ik dan moeite hebben met in slaap vallen?

zaterdag 22 september 2018

Eigenlijk moest ik...

Eigenlijk moest ik vele andere dingen doen, maar in plaats daarvan:
  • Bakte ik een pruimentaart,
  • en daarna een perentaart,

  • en maakte Hokaido soep,

  • en sorteerde foto's en oude papieren.

Deze bijvoorbeeld:


Kun jij je vader of moeder hierop terugvinden?

(Even kijken of hier iemand van de familie op reageert. Je kunt een reactie plaatsen via de link onderaan de pagina of een mail sturen via de box links). 


donderdag 20 september 2018

Groene tomaten inmaken op de Deense manier.

Het tomaten-seizoen begint ten einde te lopen. En wat doe je dan met al die groene tomaten? Inmaken: in zoet(zuur).
Op de Deense manier (want de Denen houden wel van zoet).


1 kilo groene tomaten.
Je kunt er gaatjes in prikken met een satéprikker of je kunt de velletjes eraf halen (in kokend water leggen met een sneetje in de schil en dan in koud water pellen)


Deze zijn ontveld - de eega heeft een vreselijke hekel aan velletjes en pitjes :-)

Doe 1/2 liter azijn, 1/2 liter water en een eetlepel zout in een pan en breng dit aan de kook. 
Laat de tomaten hierin 2 minuten koken.
De tomaten eruit halen en het vocht wegdoen.

Maak dan een mengsel van 750 gram suiker, 1 deciliter azijn, 1 deciliter water en een vanillestokje (ik gebruikte wat vanillesuiker omdat ik die nog in huis had).
Aan de kook brengen en de tomaten hierin mee laten koken.
3-4 minuten - grote tomaten wat langer - misschien zelfs 10 minuten.
Laat de tomaten in dit vocht staan tot de volgende dag.

Leg de tomaten in potjes en kook het suikervocht in.
Vul de potjes hiermee op.
De eerste drie zijn klaar; er komen er nog drie/vier bij. 
Die zijn "in de maak".


De chef maakte vlug wat etiketjes.

Te gebruiken als bijgerecht - net als augurkjes, uitjes en bietjes in zoetzuur.





Oeps: ik ben vergeten om te zeggen dat ik de potjes heb omgespoeld met wat vloeibaar conserveringsmiddel. Hier wordt het verkocht onder de naam Atamon.






Er wordt hier geplukt, ingemaakt, sap getrokken en ga maar door. De oogst van de zomer gaat in potjes en flessen.
Er staan nu drie kisten met appels en er hangen er nog veel meer in de boom.
De appels staan voorlopig in de kas, waar de komkommerplanten uitgehaald zijn. Die hebben hun werk gedaan.

Gelukkig is er nog tijd genoeg voor andere dingen.
Deze week ben ik drie avonden uithuizig.
De oefen-avonden van ons koor zijn weer in volle gang. De voorzitster is ziek (geweest) en ik heb daarom al drie weken de sleutels van ons oefenlokaal. Dat betekent dat ik er vroeger moet zijn en later thuis kom.

Gisteren was ik met Caroline naar de Musical- avond in het Tøjhus.
Vier tweedejaars studenten brachten ieder vier/vijf songs ten gehore voor een flink aantal toehoorders. Ze waren echt zenuwachtig (een paar keer diep ademhalen, vuisten maken, ontspannen en een knikje naar de pianist). Op de echte scene vooraan een echt (kritisch) publiek!! Maar het was goed, leuk en de zang coach weet nu precies waar extra ingezet moet worden.


Even snel een sms naar haar lief.
Vanavond is er weer een optreden in het Tøjhus.
Een avond met blues muziek.
Hier gaat de chef mee naar toe.



Blues Caravan. 2018 tour.
Ik ben benieuwd.







dinsdag 18 september 2018

Dromen


Vannacht droomde ik dat ik naast mijn moeder op een bankje zat. Ze zag er uit zoals ze was toen ze zeventig werd. 
Een gladde huid met weinig rimpels.
"Oh, je bent er weer", zei ik.
"Ja, het was gewoon iets met m'n hart; dat kon makkelijk verholpen worden" zei mijn moeder.


Droom jij veel?
Ik wel.

Als het fijne dagen geweest zijn dan droom ik van Japanse tuinen, straatjes als in Harry Potter films, snoezige winkeltjes om in rond te kijken, groene weiden in een heuvelachtig landschap, kabbelende beekjes en mijn man en (klein)kinderen in de buurt.

Ik heb een vaak terugkerende droom van een breed kanaal met hoge wuivende populieren aan weerskanten. 

Als ik de wekker op een vroeg tijdstip moet zetten en bang ben om erdoorheen te slapen dan droom ik onrustige dromen.
En als ik onrustig ben, nerveus of een beetje bang dan droom ik gegarandeerd over vreselijke ongelukken.


Ik hou wel van m'n dromen.
Zo af en toe is het net als "reizen in de tijd".


zondag 16 september 2018

Met de benen omhoog.

Vanmorgen liep de wekker al om kwart over zes af. Suzana uit Kopenhagen was een nachtje blijven slapen en moest om zeven uur weer op haar werk in Middelfart zijn. En ik had mezelf beloofd haar weg te brengen. Maar eerst een kopje koffie. Ontbijten deed zij in het psychiatrisch ziekenhuis en ik reed op de terugweg langs de bakker voor verse broodjes.

Jeff kwam lekker vroeg. De schoorsteen moest gedeeltelijk opnieuw gevoegd worden en dat kwam hij doen. De chef moest de ladder vasthouden, want een steiger hadden we niet.


Het was nog best veel werk, met daartussendoor tijd voor een bakje koffie en een wat uitgebreide lunch.


Philip was ook meegekomen en na een aantal keer het spel "Afrika's stjerne" te hebben gespeeld gingen we kaarthuizen bouwen. In ieder geval probeerden we dat en dat viel best tegen.


Toen de schoorsteen gevoegd was reden we met z'n drieën naar het centrum om "Pokemons" te vangen.
Dat gaat met zitten, stilstaan en flink wandelen, maar volgens Philip was onze stad voorzien van mega veel Pokemons. Ik wandelde mee over de wallen en door de winkelstraten en bekeek de etalages die op zondag niet verstopt zijn achter bergen kledingrekken en zoal meer.


De schoorsteen moest gerepareerd worden (dat had eigenlijk vorig jaar al gemoeten) omdat we een nieuwe pellets-kachel hebben. Die werd vrijdag geïnstalleerd. Geen hout kappen meer, maar pellets in de voorraadbak kieperen en verder gaat alles vrij automatisch. Niet dat we de kachel al echt gebruikt hebben. De temperaturen ligger overdag nog rond de twintig graden, maar we wilden het voor de winter in orde hebben.

Misschien gaat het net zo als met ons gras-maai-robotje. Toen we die hadden aangeschaft kregen we de droogste zomer ooit. Het gras was geel en groeide niet. Dat robotje heeft daarom de meeste tijd stil onder z'n afdakje gestaan.
Dus...misschien...hopelijk...duurt het nog wel eventjes voordat het nodig is om de kachel te laten  branden.


Een nieuwe kachel waarvan de pijp weer anders in de schoorsteen moest; dat vereiste dat ik gisteren een gedeelte van de schoorsteen schilderde.
De chef maakte een nieuw stopcontact in de muur, want die kachel moet ook op het lichtnet worden aangesloten.  Daarna nog wat kabels wegwerken, vierduizend vijfhonderd spinnenwebben weghalen en de logeerkamer een goede beurt geven. Ik vind dat we hard gewerkt hebben dit weekend.

En ik ben zooooo blij met de hulp van onze kinders (en hun gezinnetjes)!!!
Vorig weekend en nu weer!


Af hjertet tak! 






vrijdag 14 september 2018

Casper

Hier staan we dan, Casper en ik.
16 jaar geleden hield ik hem in m'n armen net na zijn geboorte.
Dat kleine baby'tje van toen is nu een heel lange, lieve, leuke knul.

Hij is ook sterk geworden en heeft heel wat afgesjouwd vorige week, bij het opruimen van het appartement van zijn overgrootmoeder.

Hij kreeg de klok die nog van zijn tip-overgrootvader af komt en die hangt nu aan de muur van zijn kamer. Hij is er blij mee. 

Tik-tak zegt de tijd; tik-tak...

woensdag 12 september 2018

Echt Deens Eten - Blommegrød

(ik heb mijn nichtje beloofd om wat Deense recepten door te geven, en daarom deze keer - een toetje)


Pruimenpap/Blommegrød.

Misschien zouden jullie het compote noemen, maar het moet wel stevig zijn en het is een gerecht - geen bijgerecht.


0,5 kilo pruimen, in vieren snijden.
Koken met: 100 gram rietsuiker, 1.1/5 deciliter water, 1 theelepel kaneel, 2 gestampte kruidnagels en 1/5 theelepeltje vanillesuiker -  in ongeveer 15 minuten.


Een papje maken van 1-2 eetlepels maizena en een halve eetlepel water en dit door de pap roeren. Laten pruttelen tot het dik wordt.


De warme pap in een schaal gieten en er een eetlepel rietsuiker overheen strooien.

Een paar uurtjes laten afkoelen.

Eten met een lepel crème fraîche, ymer (umer) Griekse yoghurt, (slag)room of, zoals de Denen het eten, met volle melk erover.

maandag 10 september 2018

Adieu.

We hebben het afgelopen weekend het appartement van ons moeder leeggeruimd.


Een beetje weemoedig; herinneringen, samenzijn, afscheid nemen..
De buurvrouw in tranen (ik natuurlijk ook - ik ben geen held).


Het gangkastje, dat nog van mijn oma afkomt, paste mooi in onze auto. Dat wil mijn dochter graag hebben. Ze nam ook nog wat gebakbordjes en vorkjes mee. En stond even stil bij de oh-zo-bekende snoeptrommel. Ik nam het kruisje mee dat altijd boven de deur hing, een oude bruine vaas en Casper kreeg opa's klok.


 Nu staan hier nog drie volle schoendozen met foto's; die ga ik van de winter wel eens uitzoeken....


Het was niet alleen afscheid nemen van het appartement, maar ook van de stad waar ik ben opgegroeid.
We hadden een hotel in het verbouwde Bergoss.
Via de vader van een vriendin die daar werkte was ik jaren lang lid van de tennisvereniging. Nu stond onze auto in de Bergoss parkeergarage..


Het waren - ondanks de weemoed - ook goede dagen.
Koffie bij tante Anny, lunchen met de ene en met de andere broer (en schoonzus), samen zijn met een paar kleinkinderen en hun lieve ouders, een goed hotel waar ook gebruik werd gemaakt van de gym- toestellen, fijn ontbijten met z'n allen en gezellig eten 's avonds.



En tot slot nog wat Nederlandse boodschappen gedaan: (worstenbroodjes, krentenbollen, hagelslag, drop :-) en zo meer.
Het kon nog net in de auto gepropt worden.

Adieu vlak landje.


Adieu groene brug.


Die markeerde altijd dat we Nederland in-of uit reden.

Adieu ...
...of toch maar: tot de volgende keer!












woensdag 5 september 2018

September blues.

Is het bij jullie ook nog zo'n mooi weer?
23 graden in de schaduw! En dat voor september.

De eerste appeloogst is binnen.
Dit is een oude soort: Ingrid Marie.
Een appelsoort die je goed kunt bewaren en daarom heb ik ze ook heel voorzichtig geplukt en een paar laagjes kranten er tussen gelegd.

Nu staan ze in een kistje in de kas, daar waar ik eerder vandaag de komkommerplanten weghaalde. Die hebben hun best gedaan en de laatste komkommers zijn ingemaakt in het 
                                        zoetzuur.


Een gedeelte heb ik apart gehouden voor het avondeten. Lekker bij de Deense gehaktballen die we hier frikadeller noemen.

Deense frikadeller:

500 gram varkensgehakt/eventueel half om half kalf/varken.
1 ei
2 eetlepels meel 
2 eetlepels havermoutvlokken
1,5 dl.melk /of water met koolzuur.
2 theelepels zout
1 theelepel peper
Onder elkaar roeren/ een half uurtje laten rusten in de koelkast.
1 ui
Als laatste de fijn gesnipperde ui toevoegen en weer even laten rusten

Dit is het basisrecept.

Je kunt er allerlei kruiden door roeren; kerrie, sterke pepers, knoflook, selderie, nootmuskaat...
Ieder zijn/haar smaak

Enne; braden in boter- echte boter..

Ja dus, varkensvlees (want we stikken hier van de varkens).


dinsdag 4 september 2018

Een eiland.


Ik heb weer een eiland bezocht en kan er weer eentje afkruisen.

Het eiland Aarø, dat bij Haderslev ligt.
Hier wonen 154 mensen.



Je bent snel over met de pont; in 8 minuten.

Het vakantieseizoen is afgelopen, maar er waren nogal wat mensen die even de oversteek namen.
Om iets te kopen bij de staldeur-winkels of om te lunchen in Brummers Gaard, een van de twee restaurantjes die nog open waren.


De eilanden lopen leeg.
Letterlijk en figuurlijk.
De mensen trekken naar de steden.
Vreemd eigenlijk, want op zo'n eiland koop je voor een habbekrats een woning, wat je maandelijkse lasten een heel stuk verlaagd.
Maar ja, dan moet je natuurlijk wel de hele tijd overvaren voor school, werk (als het niet in het boerenbedrijf is) en vele andere dingen.

Wat feiten op een rij:
  • Denemarken heeft 1419 eilanden die groter zijn dan 100 km2"
  • 443 eilanden hebben een naam.
  • 72 eilanden zijn bewoond.
  • De grootste eilanden zijn Sjælland, Vendsyssel-Thy en Fyn.
  • Het eiland Bornholm ligt het verste weg.
  • Omdat er zoveel eilanden zijn is er ook veel kust. 
  • In totaal 8750 km.




zondag 2 september 2018

Echt Deens Eten

ÆBLEKAGE


Lekker actueel in deze appel tijd.
Æblekage heet het, appelkoek, maar het is toch echt geen koek.

Het is gemakkelijk zelf te maken.

Lekker makkelijk met een appelschil-apparaatje)

Je hebt nodig:

1 kg appels
1 dl. water
Je maakt hiervan een stijve appelmoes; voeg een vanillestokje of wat vanillesuiker bij de suiker om de appelmoes te zoeten.

1 dl. paneermeel en/of wat gekruimelde beschuiten          
 ½ dl. suiker
50 gr. boter (Denen gebruiken altijd echte boter).

Dit rooster je in een koekenpan (kijk uit dat het niet aanbrandt) tot het bruin is.

(Je kun ook bitterkoekjes gebruiken in plaats van paneermeel en beschuiten. Dan hoef je niks te roosteren)


Dan laat je alles afkoelen.

Net voordat het bezoek komt dan "zet je de æblekage in elkaar".

Eerst een laagje appelmoes, dan de fijngemaakte bitterkoekjes of het zelfgemaakte kruimel, dan weer appelmoes enz. Het laatste laagje moet altijd de                                 kruimel zijn .

Je eindigt met 1-2 dl. stijfgeklopte slagroom en daar bovenop leg je met een theelepeltje wat ovale stukjes appel/bessen gelei.