Over dingen en doetjes in Denemarken.

maandag 7 januari 2019

Kys det nu / kus het nu

"Så kys det nu, det satans liv
og grib det, fang det
før det er forbi.."

"Dus kus het nu, dat duivelse leven
en grijp het, vang det
voordat het voorbij is.."


"Jeg tænkte, nå men det er så livet
sådan ser det altså ud
Lidt krøllet sammen, blidt og gennemblødt
Og helt almindelig.."

Ik dacht nog, zo is het leven
zo ziet het er dus uit
Wat verkreukeld, zacht en doorweekt
En heel gewoontjes..

Maar het is niet altijd zo gewoon. Niet alleen verkreukelt maar soms kapot gescheurd. Dat dacht ik toen ik vrijdag bij de crematie van een jonge man was. De echtgenoot van onze jongste koorzangeres. Vader van twee kinderen van zes en negen.

Daarom: kus het leven; leef het leven!
Vat het bij z'n lurven; doe wat je nooit durfde!
Voordat het wordt weggeblazen....

zaterdag 5 januari 2019

Droge gist.

Droge gist (die uit een zakje) en ik zijn geen vrienden.
Ik had nog van allerlei restjes meel staan en besloot om er wat broodjes van te bakken.
Maar het deeg wilde niet rijzen...
Ik bakte ze toch; dan voer ik ze morgen aan de vogels, en ik maakte een nieuw deeg, nu met verse gist en gewone bloem.
Deze keer lukte het wel!


Het recept:

500 gram meel/bloem
2 dl. melk
50 gram gist
2 grote eieren
100 gram gesmolten boter
2 eetl. suiker
1 theel zout.

De melk ietsjes warm maken (heel louw-warm) en voeg daarbij de gist en de eieren.
Daarna voeg je de rest van de ingrediënten toe. 
Kneed totdat het deeg loslaat in de schaal (ik gebruik mijn Kenwood roermaschine). Laat het deeg een half uurtje rijzen en leg het dan op de met meel bestoven aanrecht. Verdeel het deeg in 16 - 20 stukken en vorm die tot bollen. 
Leg ze vrij dicht bij elkaar op een bakplaat (met bakpapier), bestrijk met geklopt ei en bak ze op ca. 200 graden in de oven in 12 minuten.
Je kunt ze invriezen...

Dit hoort helemaal niet bij het bak-verhaal, maar de zonsondergang bij het water in de stad was zo mooi:




donderdag 3 januari 2019

Stilte na de storm.

Oef, wat een dramatisch begin van 2019!
Ik denk dat iedereen wel ervaren heeft dat er gisteren een vreselijk treinongeluk heeft plaatsgevonden. Op de lage vestbrug over de Storebælt. Een goederentrein verloor een container. Weggerukt door de storm? Niet goed vastgemaakt? We weten het nog steeds niet. Wel weten we dat het acht mensen het leven kostte. Vijf vrouwen en drie mannen en dat ze moeilijk te identificeren zijn. Wat een ellende op de eerste werkdag deze week. En het stormde. En het bleef maar stormen. Dat gaf stormvloed aan de westkust wat betekent dat de oostkust wordt "leeggezogen" om uren later in grote mate met een overvloed aan water terug te komen. Op vele plaatsen in zuid Jutland, op zuid Fyn, de eilanden en bij de fjorden op Sjælland kampt men met wateroverlast en overstromingen.

De storm is gaan liggen.
Alfrida wordt ze genoemd.
Stilte na de storm.


maandag 31 december 2018

Kransekagetop

Op de valreep van het oude jaar een echte Deense lekkernij, die bij vrijwel alle feestelijke gebeurtenissen geserveerd wordt. 
Je kunt het rond oud en nieuw hier overal kopen, maar veel mensen maken het zelf. Het is niet moeilijk, maar wel een precisie-werkje en je moet echt opletten bij het bakken. Niet te lang, niet te kort...


Hier volgt een recept voor 20 personen (je kunt het gemakkelijk minderen, in tweeën of in vieren delen. Dan maak je geen ringen maar korte staafjes).

Het "deeg" - de massa :
* 750 gram echte marsepein - op kamertemperatuur.
* 225 gram witte poedersuiker
* 60 gram eiwitten

Voor het glazuur:
* 75 gram gezeefde poedersuiker
* ca. 30 gram eiwit.

Kransekagemasse: Roer marsepein en poedersuiker samen (met je handen of in een menger). Voeg de eiwitten een voor een toe en roer tot de massa egaal is. Doe de massa in een plastic zak, sluit die af en leg hem een nachtje in de koelkast. 

Weeg de koude massa en verdeel het in stukken van 300 gram. Rol deze stukken uit tot een worst op vingerdikte en 80 cm lang.  Druk alle repen lichtjes met je vinger aan de kant die naar jezelf gekeerd is, zodat er een driehoek wordt gevormd. 

Maak alle repen los met een paletmes.
Meten en afsnijden: een stuk van precies 8 cm, dan een van 10, 12, 14 enz. tot de hele massa gebruikt is. Als laatste maak je de kogel voor de top.
Vorm nu ringen van elk stuk en leg die met afstand op een bakplaat, bekleedt met bakpapier. Druk alle ringen een klein beetje plat bv  met een kleine platte deksel, zodat alle ringen even hoog zijn. 

Bak de ringen in de oven bij 190 graden tot ze licht goudkleurig zijn, ca. 8 - 10 minuten (afhankelijk van oven).
Neem de bakplaat uit de oven en laat ze daarop helemaal afkoelen tot ze op kamertemperatuur zijn. 

Glazuur om te decoreren - te spuiten! Doe de gezeefde poedersuiker in een kom met een beetje eiwit en roer met de mixer  Voeg langzaam meer eiwit toe en roe tot het glazuur krijtwit en luchtig is. Het glazuur is klaar als het niet meer samenloopt als je stopt met roeren.

Doe het glazuur in een spuitzak (of een plastic zak waar je een klein driehoekje onderin afknipt - of maak een tuut van bakpapier).
Kies een (platte) schaal voor het opmaken van de "toren" en zet de grootste ring op de schaal. Dan spuit je de karakteristieke tongen op de ring. Secuur werkje, dat kan best wat tijd kosten. Dan komt de volgende ring op de eerste, weer decoreren met glazuur en ga zo door tot alle ringen op elkaar staan. Sluit af met de kogel op de top.

Je kunt de toren versieren met serpentines, vlaggetjes enz. 

Voor degenen die geen tijd hebben of die het wat minder moeilijk willen maken:


Zo kan het ook ;-)

Godt Nytår !



zondag 30 december 2018

Is het donker in Groenland?

Een van onze koorleden zit zes weken in Groenland. Samen met haar vriendin die een paar weken werkt als aflosser in een ziekenhuisje met dertien bedden.
Ze zit ergens aan de oostkust in een heel klein plaatsje ver van de bewoonde wereld. Midden in de winter. De polair-winter. In november verdween de zon onder de horizon en over veertien dagen komt ie pas weer even naar boven piepen.
Dan zou je toch denken dat het pikkedonker is, maar dat is niet waar. De sneeuw zorgt voor licht.
Ik leende een foto die Dagny doorstuurde (gevraagd hoor) en kijk zelf maar:


Nog iets meer over Groenland. Het is nog steeds een deel van het Deense rijk, wel met een zelfstandige regering. Zo af en toe popt het op dat ze geheel zelfstandig willen zijn, maar de overgemaakte kronen liggen echter warm in de staatskas. Er wonen veel mensen uit Groenland in Denemarken. Vaak zijn ze na hun studie blijven hangen. Veel Denen zijn ook in Groenland geweest. De meeste Groenlanders spreken naast hun eigen taal ook vloeiend Deens. 

Heb je trouwens gelezen dat men in het noordwesten van Groenland een enorme krater heeft ontdekt? 
31 kilometer breed, gewicht 23 miljoen ton en met een kracht die 47 keer zo groot was als de atoombom op Hiroshima.
Waarschijnlijk is de ijzermeteoriet 12000 jaar geleden neergestort, aan het einde van de laatste ijstijd.
Dit heeft grote invloed gehad op het klimaat.



Groenland is erg interessant (geworden). De Russen en Amerikanen willen ook graag aanspraak maken op het land. 
Het ijs smelt; sneller dan men dacht.
Er komen veel "dingen" tevoorschijn onder het ijs. Misschien wordt Groenland ook weer groener; dat was het ooit...

Of het koud is?
Dagny schrijft dat het 17 graden vriest overdag, maar als het niet waait is het best uit te houden.

Ik zou er graag eens naar toe gaan.

donderdag 27 december 2018

And so it was Christmas....

..and what have you done...?

Well:
Lillejuleaften - de avond voor kerstavond - waren wij in Odense om wat cadeautjes af te geven. 


Kerstavond gevierd met z'n negenen. Lekker eten, cadeautjes, gezelligheid. We haalden de nachtmis net op tijd en zaten vredig tussen de Vietnamezen, mensen uit de Filipijnen en Thailand, Polen, Ieren, Italianen en Denen. Vrede op aarde aan alle volkeren!


Eerste kerstdag maakten we heerlijke bitterballen van de overgebleven eend en tweede kerstdag aten we die op, met zoon en familie. Ik had ook een pan "oma-soep". Zo heette de soep van mijn oma's, van mijn moeder en tja, nou ook de mijne. 

Ook op eerste kerstdag varen de vrachtschepen.
Vandaag reden we naar Flensburg omdat de chef nieuwe broeken wilde moest. De uitverkoop is zo zoetjes al begonnen en dan moet je er snel bij zijn! Ikzelf vond eindelijk simpele zwarte schoenen met een hakje. Sinds de operatie van mijn voet is schoenen kopen best wel moeilijk; vooral die met een hakje. Bij Karstadt in Flensborg zag ik ze staan en ze pasten - zonder pijn! Gabor, voor de helft van de prijs.

Morgen heeft de chef even wat werk te verrichten maar verder is het - vakantie - vrij - somber weer - lekker binnenblijven - lezen- breien (ik kreeg een leuk patroontje van m'n zus) misschien de kastdeuren boven afwerken en eindelijk een collage afmaken. 





maandag 24 december 2018

Zo vieren wij kerstavond in Denemarken.


De tafel is gedekt voor het kerstdiner vanavond.
We blijven met z'n negenen.
Ik vind het heerlijk; de chef zucht dat het gelukkig bijna voorbij is.
De eenden staan in de oven.
De saus (het belangrijkste voor de gourmetten onder ons) is in de maak. De karamel voor de bruine aardappeltjes staat klaar.
Nog een paar telefoontjes, mails en sms'en met wensen voor een blijde Kerst.

De pakjes liggen onder de boom en we wachten op de "Jule"gasten.

Eerst een welkomstdrankje; dan eten - smullen; op het laatst de risalamande (klinkt Frans maar is zo Deens als het maar kan). Degene die de noot vindt krijgt een cadeautje.
Opruimen en hand in hand rond de kerstboom liedjes zingen totdat: de pakjes mogen worden geopend.

Misschien gaan de eega en ik nog naar de nachtmis...

Glædelig Jul!