Klanken..

Olliede-gullie-dun-ullien-ok? Da's Brabants, oost Brabants. Raden maar... Zo kennen alle dialecten hun rare dingen. Ik denk dat ik bv maar weinig uit het Grunninger dialect kan verstaan. Alleen al in Nederland zijn er zo'n 600 dialecten als je alles meetelt. In Denemarken telt men 32 groepen. 

Maar, ik moet wel zeggen dat het vele jaren duurde voordat ik het Vestjyske dialect verstond. Dat zijn alleen maar klanken!!

Jutlands voor beginners:

Er staat: Ik ben uit op het eiland in de beek, ben ik niet daar? In de letterlijke vertaling, woord voor woord.

Mojn, zeggen ze in Sønderjylland. Moin zeggen ze ook in NoordDuitsland en zelfs in Oostenrijk.  Een lange mojn is goeiendag, twee kort mojn's is tot ziens. En een gewone mojn is hoi.    

En in Brabant zeggen ze Houdoe ;-)

Stoere chef

Sinds een paar weken werkt de chef als vrijwilliger mee aan het opbouwen van de historische mini-stad Fredericia, zoals die eruit zag in 1849. De wallen, de grachten, vele straten, de oude haven, kerken, molen enzo zijn al lang klaar en ondergaan af en toe een hoognodige reparatie. 

Tegenwoordig worden ramen en deuren gemaakt met 3D print en in de werkplaats staan 3 printers...die niemand kan bedienen 😯.

Nu is de chef op cursus, samen met ene Poul, om de kneepjes van het vak te leren. In Odense, bij het AMU center waar onze zoon werkt.

Ik vind het stoer en knap. Gisteren kwam hij thuis met het eerste product, een klein moterbootje.

Hier het binnenste van zo'n printer. Tien jaar geleden zag ik er eentje voor het eerst en ik had nooit kunnen denken dat het bruikbaar was. Nu kan men zelfs hele huizen "printen".

240.000 ; even nadenken lieve mensen.

Twee-honderd-veertig duizend pakjes per week brengt het distributiebedrijf DAO rond in Denemarken. 240.000 pakjes uit China; van Temu, Ali-expres e.a. Om de pakjes zo snel mogelijk van China de wereld in te sturen gebruikt men lijnvluchten. Een transportvliegtuig zou er te lang over doen. Om het spul nog sneller te verzenden heeft men nu zelf vliegtuigen aangeschaft en/of gehuurd...

De meeste rotzooi die verstuurd wordt kan hier voor bijna dezelfde prijs worden gekocht. Als je het nodig hebt. 

In Zuid Soedan is akkerbouw onmogelijk geworden; alle akkers liggen nu onder water. In de stad Kolding 18 km van hier, liggen nu constant zandzakken om komend water tegen te houden. De tweedehandszaken beginnen (gelukkig) Chinese goederen te weigeren. En toch gaat de stroom maar door, want lieve mensen, die Chinezen gebruiken de meest aggresieve reclames op bijna alle media en daar trappen veel mensen in.

Ik weet het; ik ben niet heilig. Ook hier ter land mankeert er nogal wat aan het millieu. De akkerbouw voert nog steeds teveel meststoffen af en we hebben volgens mij veel te veel varkens = mest en te weinig bos.

Maar echt, al die spullen uit China? Omdat het zo gemakkelijk te bestellen is; omdat het er er zo leuk uitziet, zo handig is, echt goedkoop of....Nee, Dank je wel.

Intussen worden de eenden gebraden voor het eten vanavond. Mortensaften, de avond voor St Maarten, waarop we een gans of eend opeten omdat die volgens de saga Maarten hadden verraden. Hij had zich in het ganzenhok verstopt omdat hij geen bisschop wilde worden, maar door al dat gesnater werd hij ontdekt en we eten elk jaar weer een gans of eend als wraak 😊

Ik geloof dat jullie een andere Maarten vieren, met lampionnetjes ;-)

Er komen eters; er is rodekool met appeltjes, bruine gesuikerde aardappelen, wat sla, en ik maakte stoofperen naar Nederlands recept, want dát kennen ze hier niet.

Zorgelijk.

Gisteren gingen we naar een evenement, georganiseerd door "Ældresagen" (vereniging voor ouderen) : "Danmark spiser sammen", vertaald "Denen eten samen". Het is ooit begonnen om mensen samen te brengen en daardoor iets te doen tegen de eenzaamheid vooral onder ouderen. 

Wij fietsten naar Hotel Fredericia, hier vlakbij en genoten van een overheerlijke lunch samen met 60 anderen. Met een pianist die gezellig speelde vlogen de uurtjes voorbij. Natuurlijk werd er gezongen. Ik weet niet of onze generatie de laatste is die "gelegenheidsliedjes" zingt. Vroeger werden er minstens vijf zelfgeschreven liederen rondgedeeld op een feest of samenkomst, nu meestal maar een of twee. Gelukkig, zucht de chef, voor hem hoeft het niet zo zeer. Ik vind het wel leuk, al die zingende mensen

Enfin, de lunch was een succes en er werd volop gepraat. Dat was natuurlijk de bedoeling., contacten maken. We keuvelden gezellig met onze tafelgenoten, waarvan we we niemand kenden, maar via-via toch weer wel. ;-). Kleine stad en veel raakvlakken.

Het bestuurslid (een van de vele vrijwilligers in Ældresagen), die ons welkom heette vertelde dat de landelijke vereniging nu een miljoen leden telde. Oef, dat is veel! Als je daarbij de ouderen telt die geen lid zijn dan wordt de vergrijzing wel heel duidelijk. DK heeft een bevolking van nog geen zesmiljoen inwoners. 

Een op de zes.....😰 

De generatie die na ons komt is veel en veel kleiner. Hoe gaan we dat oplossen??

Oepsadasse: dat was Couperes die over dingen die voorbijgaan schreef....

En ik heb het boek nog wel gelezen op de middelbare school. Ja ja. Met dank aan Griemmank 

Carmichelt schreef o.a die leuke "kronkels". Da's ook een ding dat voorbij ging.

Dan maar even wat anders:

In de winkel van (Sinkel) Kirpu...

...is alles te koop. Het "stikt" hier in de stad van tweedehands zaakjes. Hier bij Kirpu kun je een schap huren om je eigen spullen te verkopen en daar wordt goed gebruik van gemaakt. De meeste spullen zijn van goede kwaliteit, schoon en vaak van goede (dure) merken. Een verzamling cd's van klassieke meesters, een zevenarmige kandelaar, Gabor schoenen (maat 42), tuinkabouters, verzamlingen, electronica, servies, speelgoed en rekken vol kleding. 

 Leuk om rond te snuffelen, maar gelukkig kom ik meestal met lege handen thuis...Iets met karakter hebben om weerstand te bieden ;-) .....en spullen genoeg.

A-la Carmichelt- van oude mensen en dingen die voorbij gaan ;-)

Het is maar een uurtje die intervalwandeling op dinsdagmorgen. Drie minuten snel en drie minuten langzaam lopen. Maar wat kun je in een uur naar veel verhalen luisteren. Zij, die gisteren haar dochter uitzwaaide. Die ging terug naar Australië en zij als moeder kon haar geen tegenbezoek brengen omdat ze de vliegreis niet aankon. "Veel te lang zitten" zuchtte ze. Een ander die het best zwaar vond om haar oude en nogal hulpbehoevende schoonmoeder minstens vijf keer per week te helpen. Er komt wel thuiszorg, maar als schoonmoeder een nieuw mobieltje moet hebben, dan moet er bijstand zijn omdat het niet meevalt voor een dame van 95 "met al die nieuwe dingen". En hij, wiens vrouw sterk achteruit gaat door die (grr) Alzheimer. Dit uurtje lopen is voor hem een stukje vrijheid. En zij die alleen woont in een schattig huisje met een flinke tuin en daar niet weg wil. Ze vecht om haar astma en zwakke longen aan te sterken. Maar ook de blijdschap als er een gezond kleinkind is geboren. Of als er een feestelijke verjaardag te vieren is.....C'est la vie..nietwaar.

Een verjaardag meer.

Vandaag is het zonnig...en ineens koud. Brrr. Zo rond de vijf graden en de kachel is aan. 

Gisteren vierden we de laatste verjaardag van dit jaar. Onze zoon werd 47 en wij werden getrakteerd op tarteletten in vier variaties en heerlijke taarten bij de koffie.

Ze kunnen er wat van, die kinders van ons...heerlijk eten maken ze!

Sandra en Per reden met ons mee en Casper, die immers nu in Odense woont was ook van de partij. Met Ivona's zus, zwager en kinderen waren we met twaalf man en...er gingen bijna vijftig tarteletten doorheen!! 

Vandaag ga ik heel weinig eten (denk ik), want donderdag had ik ook al een etentje gehad. Met de "Alten" van mijn oude koor. Heel gezellig maar het vrij kleine restaurant zat propvol, waarom wij na afloop besloten om in het "Bryghus" ernaast koffie of een biertje te nemen. Het kerstbier was net aangekomen en wij dronken Belgisch kerstbier van "het Anker"...poef wat lekker!

Gisteren was het J-dag. Dat is zoiets wat de Carlsberg Brouwerij ooit bedacht heeft. De dag dat het kerstbier in de kroegen komt. Dan gaan de jonge mensen massaal de stad in (je moet hier 18 zijn). J staat voor Juleøl = kerstbier. Jaja, je bent maar een keer jong.