Dat vrouwtje in Vlijmen...

Als kind, toen we weer in het Brabantse land woonden waar mijn ouders vandaan kwamen, mochten mijn broer en ik minstens een keer per jaar met ons moeder mee op bezoek bij "het vrouwtje in Vlijmen". Een gerimpeld oud vrouwtje dat een huisje had naast een grote boerderij. In die boerderij woonde haar zoon en soms mochten we even kijken op de zolder, waar rijen aan elkaar geregen appeltjes hingen te drogen. Ze was heel lief dat vrouwtje, vond ik. En mijn moeder waardeerde haar erg. Veel later besefte ik pas het wie en waarom van dit.

Mijn vader is geboren in december 1923. Als oudste zoon in een schoenmakersgezin met heul veul kinderen. Toen hij zestien was brak de oorlog uit. Twee jaar later werd hij achttien en opgeroepen om te werken in Duitsland. In een van Hitlers fabrieken. Dat wilde hij niet. De oorlog was al een paar jaar oud en men hoorde vele verhalen over het hoe en wat dat werken inhield. Hij liep weg van huis en dook onder. Niemand anders dan hijzelf wist waar. In Vlijmen bleek naderhand, op de zolder van een boerderij (niet die van de foto hierboven). Ik weet niet hoe lang hij daar was; ik weet niet of hij wat werk kon verrichten op die boerderij en de mensen aan wie ik het vragen kon zijn er helaas niet meer.  (Ik weet wel dat mijn opa werd opgepakt omdat hij niet wist waar zijn zoon gebleven was. Ik heb ook gehoord dat hij vreselijk hard behandeld is daar, waar hij later trauma's aan overhield).

Mijn vader is de mensen die hem verscholen hebben heel zijn leven dankbaar geweest. Ze hebben heel wat voor hem geriskeerd en hem als hun eigen zoon behandeld.  Helaas is mijn vader heel jong gestorven - hij werd niet ouder dan 34 jaar. Maar mijn moeder heeft altijd deze familie in ere gehouden. Ik heb de boer nooit gekend, maar zijn vrouw dus wel. Het vrouwtje uit Vlijmen. Als ik mijn ogen dicht doe weet ik nog precies hoe ze eruit zag en ruik ik weer die gedroogde appeltjes. 

Voor haar - voor die vele mensen die zich ooit met gevaar voor eigen leven hebben ingezet voor een vrij Europa - voor hen brand ik vanavond een kaarsje.

In Denemarken wordt bevrijdingsdag de vierde mei gevierd tegelijkertijd met de dodenherdenking. Om acht uur 's avonds kwam dit bericht over de radio: 

I dette øjeblik meddeles det, at Montgomery har oplyst, at de tyske tropper i Holland, Nordvesttyskland og i Danmark har overgivet sig.

Her er London, Vi gentager..

Op dit moment wordt er medegedeeld dat Montgomery bevestigt dat de Duitse troepen in Holland, Noordwestduitsland en Denemarken zich hebben overgegeven.

Hier is Londen, Wij herhalen...

Wij zetten kaarsen voor het raam.