Uit het oog

Gisteren keken we binnen bij het kleine museum "Kellersminde" en ik was er de hele dag ietwat gedeprimeerd van. Niet over wat er te zien was maar meer van wat er lezen stond. De Kellerske instellingen zijn/waren een begrip in dit land. Net als overal ter wereld zijn en waren er mensen die buiten de norm vielen. Oftewel lichamelijk of geestelijk ziek, zonder vaste woon-en verblijfplaats, dieven, prosituees, doofstomme of gewoon "van lage afkomst" en verwaarloosd. Het Kellerske begon eigenlijk met het onderwijzen van dove- en slecht horende/sprekende kinderen. Er was een lange wachtlijst, omdat Johan Keller ervoor zorgde dat deze kinderen ook een vak of handwerk leerden. Johan stierf jong. Zijn broer Emil ging door met de "dovenschool" maar zijn zoon Christian Keller erfde de school voor "zwakzinnigen". Een optelling in het hele land vertelde dat er ook in Jutland behoefte was aan onderdak en scholing voor deze mensen. Christian vond dat frisse lucht het allebeste was voor deze "idioten" en omdat het moeilijk was om geschikte behuizing te vinden bouwde men nieuw. Op de mooiste plekken van het land. Met bos, strand, wei en water. Een ervan lag in Brejning bij Vejle. Het ligt er nog, maar is nu verbouwd tot een lux hotel.

Met de slagzin: 

"Ingen er pligtig til mere, end hans evner rækker."-"Niemand is verplicht om meer te geven dan zijn/haar capciteiten reiken" werd het idee gepresenteerd en na lang touwtrekken goedgekeurd door de toen heersende regering zodat er een enorme geldsom geleend kon worden. In juni 1899 kon de instelling in gebruik worden genomen en er woonden destijds 600 personen. Dit aantal werd vele malen verdubbeld in de volgende jaren.

MAAR in de 1920 en 30'er jaren opstond het begrip erfenis-hygiëne met het idee dat sociale competencer geërfd werden. 

De staat wilde een verspreiding verhinderen en en 1911 kocht Christian Keller het eilandje Livø, waar geesteszieke, zwakzinnige en criminele mannen naar toe werden gestuurd. Alles onder het hoedje van heropvoeding. 

In 1923 kwam er ook een vrouwenhuis, dit keer op het eiland Sprogø. Hier werden op de eerste plaats vrouwen aangebracht die een uitgesproken sexueel gedrag vertoonden. Men was bang voor geslachtsziekte en gedeformeerde kinderen. De vrouwen woonden hier gemiddeld zeven jaar en mochten slechts weg als ze toestemden in een sterilisatie....

Dit alles werd vol trots getoond aan de rest van Europa. Maar: 

Kijk eens op deze foto. Je kon worden aangebracht als je aan een van de volgende "afwijkingen" leed.

Zou jij dit kunnen zijn?

Schep je soms op?

Heb je ooit gelogen?

Ben je temperamentsvol

Heb je ooit een regel overtreden?

Ben je mentaal ziek?

Ben je homosexueel?

Is je IQ lager dan 70?

Ben je ooit van huis weggelopen?

Heb je ooit gestolen?

Ben je sexueel aktief?

Pas in 1989 werd de laatste racehygiënische wet opgeheven!

in 1980 werd de verantwoording voor geestelijk-en lichamelijk gehandicapten overgedragen van staat naar amt en gemeente en sinds 2006 is het alleen de gemeente die ervoor aansprakelijk is. 

In 1990 werd de instelling in Brejning gesloten.

Helaas leeft het begrip :HEROPVOEDING nog steeds op vele plaatsen. Wat is er veel ellende uit voortgekomen. Kindertjes uit Groenland die naar Denemarken moesten om de Deense cutuur en taal te leren en nooit meer terugkeerden, Indianen in Amerika en Canada verguisd, De Maories en Aboriginals, en ga maar door. Waarom zijn we toch zo bang (geweest) voor onbekende culturen?

Waarom denken we dat wij het het beste weten. Ogen, oren en geest open houden, daarvan wordt een mens wijzer.