En zo werd het dinsdag..

..and what have I done...

We bezochten Skills 2023. Op de Messe (beurs) hier op fietsafstand. Wat zijn er toch veel fantastische vak-opleidingen. Op de foto links boven staat de chef te praten met de komende "skilte-tekniker's". zij die reclameborden, raamreclame en zo al meer maken. Zijn vak - al 30 jaar. Hieronder een hele kleine verzameling, want er was nog veel meer...

We gingen twee keer naar de bioscoop. Zondag ging Sandra mee want die wilde oh zo graag die nieuwe Deense film: "Meter i Sekundet" zien. Een heerlijke film over een jong koppeltje met kind dat verhuist van het "bruisende" Kopenhagen naar een winderige uithoek in Denemarken.  We hebben genoten en gelachen. Want die uithoek was zo slecht nog niet.

De andere film zagen we gisteren. Ook een Deense. "Ustyrlig". Een film die gaat over een trieste periode in de geschiedenis van dit land. In de jaren vijftig, waar moeilijk controleerbare meisjes via de kinderbescherming in inrichtingen voor "zwakzinnnigen"  werden aangebracht. Een van die inrichtingen stond op het eiland Sprogø (daar waar de brug over de Storebælt nu overheen gaat). Een inrichting voor meisjes/vrouwen. Alles onder het mum van  zorg en voorzorg. Een heel indrukwekkende film, want Maren, de hoofdpersoon was eigenlijk alleen een jonge vrouw die graag wilde dansen en plezier maken.

Over die "Kellerske Institutioner" zal ik een ander keer schrijven.

Zaterdag had ik een etentje met mijn oude vrienden. Dit keer in een restaurant waar het helaas tjokvol was en je daardoor maar met een paar personen kon (bij)praten. We zaten met 11 man aan een lange tafel.

De chef fabriceerde heerlijke "fastelavnsboller" op zondag waarvan Sandra en Carl meegenoten. Hij kan er wat van, die chef!

Soezendeeg 

Ik zie net dat zoonlief zijn schrijfproject heeft opgehangen in de bibliotheek van Odense. 

Een koffer vol avonturen.

Nu trek ik m'n wandelschoenen aan voor een rondje "Interval-wandelen". Het is tenslotte weer dinsdag.

Op verzoek: Appeltaart uit het boekje van Dr.Oetker

Appeltaart.

Deeg (voor een springvorm van 26 cm doorsnede)

100 g boter of margarine 

100 g suiker 

1 zakje vanille suiker 

2 eieren 

3 druppels citroenaroma 

1 mespuntje zout 

125 g bloem 

3 g (3 afgestreken theelepels) bakpoeder.

Om te beleggen

500-700 g appelen

Om te bestrijken

2 eetlepels abrikozenjam (ik gebruikte onze appelgelei)

Bestrooien met wat poedersuiker.

Roer de boter/margarine tot room en voeg lepel voor lepel de suiker met de vanillesuiker toe; daarna één voor één de eieren, het aroma en het zout. Dan wordt de met bakpoeder gezeefde bloem er doorheen geroerd.

Doe het deeg (kleverig deeg, dus je hoeft het niet uit te rollen) in een ingevette springvorm en strijk het een beetje glat met een deegkrabber (even in water dopen).

Om te beleggen worden de appelen geschild en oftewel in vieren gedeeld of in partjes gesneden. Leg dit rond in een krans maar laat een deegrandje van ca. 1 cm aan de kant vrij.

Bakken ongeveer een 30 minuten (de mijne was wat eerder klaar) ca. 180 graden warmlucht.

Na het bakken de warme taart met jam bestrijken en als de taart is afgekoeld bestrooien met wat poedersuiker. 

Kjørmes Knud

Vroeger vond men dat vrouwen on-rein waren na de geboorte van een kind. Ze mochten 40 dagen niet naar buiten als er een jongen was geboren, 80 dagen als het een meisje was. Als we dus rekenen dat Jesus de 25 december werd geboren is Maria weer zo schoon als een nieuwgevallen blaadje op 2. februari en kon ze haar zoon voordragen in de tempel. 

Maria Lichtmis, Missa candelarum, Præsentatio Domini, Kjørmes Knud, Kyndelmesse. Twee februari heeft vele namen.

Kjørmes komt van het woord kermesse = lichtmis en Knud betekent "in het midden".

Kørmes Knud is dus een markering dat we precies op de helft van de winter zijn. Op deze dag inspiceerden de boeren hun voorraad om te zien of er eten en voer genoeg was voor de rest van de koude tijd. Een vuistregel was dat de helft van het voer nog in voorraad moest zijn omdat de dieren pas in mei weer fris gras konden krijgen. 's Avonds werd Kjørmes Knud gevierd met een "sammenskudsgilde" als er tenminste nog genoeg in de kelder lag. Soep, pannekoeken, bier en snaps, of spek en worst.

Een ieder bracht mee wat men kon missen. Samenskudt - samenvoegend.

Vele tradities en voorspellingen volgden kyndelmisse. Fruitbomen werden geslagen met een roe en er werd op een rituele manier geploegd. Spek werd gegeten om komende honger te voorkomen en het weer op die dag voorspelde wat voor een voorjaar er zou komen. 

"Als het zo hard waait dat 18 vrouwen de 19'de niet kunnen verhinderen dat ze weg waait, dan is de lente nabij. 

En natuurlijk is er een lied dat hierbij hoort: "Sneflokke kommer vrimlende"...en dan komt Kjørmes Knud!

Het beste van februari....

Het beste van februari is dat het licht terugkomt! Daar kan ik zo van genieten na die donkere maanden. 

Kijk maar eens hoe het licht naar binnen schijnt. 't Is misschien een beetje rommelig, maar zo ziet het er bij ons nu eenmaal uit. 

De zon scheen volop vandaag en rond het middagsuur fietsten de chef en ik een flinke ronde. Goed voor de D-vitaminen, goed voor de benen en goed voor het humeur.

Gisteren waren we (weer) in de hart-kliniek in Kolding. Ze houden hem goed in de gaten.

De medicijnen zijn weer aangepast. Een (hele dure) pil is geschrapt en vervangen door een oude bekende. Van die hele dure pil kreeg de chef een vreselijke hoofdpijn, een droge keel en een enorme dorst. Tja, deze "nieuw op de markt wonderpil" werkte averrechts op hem. Vanaf vandaag gaat het al stukken beter!! En zijn energie is ook gestegen. Wat een pilletje toch een ellende kan veroorzaken. Nu snap ik best dat mijn moeder er heel goed in was om pillen weg te gooien, haha. 

Weer thuis ging ik koekjes bakken. En een appeltaart uit het oude bakboekje van Dr Oetker.

PS, die is al half op, maar ik heb het idee dat zelfgebakken beter is voor ons. 

Supermarkt oorlogje.

Adieu..

ALDI verdwijnt uit Denemarken. Niet over een jaar maar sneller. Er zijn al winkels gesloten en de rest zal vlug volgen. Hoe het komt? Teveel concurentie en te weinig omzet? Waarschijnlijk wel. 

En vandaag het nieuwtje dat COOP zijn (of is het haar) consept gaat vereenvoudigen. Drie van hun ketens gaan verder onder een hoed. De oude "vertrouwde" namen verdwijnen net als een hoop personeel. Op Sjælland huilen ze om het verdwijnen van Irma, waar de mensen in Jylland niks van snappen. Maar ook bij Irma kochten de mensen te weinig en dan.... boem: kop eraf!

Tja, wat wil je in een landje met 5,8 miljoen inwoners waar je naast de winkels van Coop (Irma, Brugsen en Kvickly) ook Discount 365, Meny, ABC, Spar, Rema, Føtex, Netto, Bilka, Min Købmand, Lidl, Løvbjerg, Let-Køb hebt......ik heb er vast een paar vergeten. 

Hoeveel eten 5,8 miljoen mensen? Hoeveel vuilniszakken hebben ze nodig? Toiletpapier of hondenvoer? Juist! 

Ik durf te wedden dat er nog meer tegen de vlakte gaan...

(PS, de Aldi die hier net om de hoek ligt wordt overgenomen door Rema. Toch wel gemakkelijk nietwaar). 

Boeken, spelletjes en natuur.

Ik las dit boek van de schrijvers Kold en Vraa, omdat ik hun eerste boek "Pigen på det store hvide skib" (het mejsje op het grote witte schip) zo mooi vond. Dat ging over de Rode Kruis boot die in de Korea-oorlog gewonden ging verplegen. 

Ik kreeg met kerstmis dit boek: "Tre dage i april" (drie dagen in april). Dit gaat over de witte Rode Kruis bussen die naar het concentratiekamp Neuengammen (bij Hamburg) reden om de overlevenden te halen. Op initiatief van de Zweedse graaf Bernadotte, die...ahum...., contact had met Nazie Duitsland. Daarom hadden de gevangenen uit de Scandinavische landen voorrang. 

Op zich een goed verhaal, werkelijkheidsgetrouw. Vreselijk die beschrijving van Neuengammen. Maar ik ergerde me rot aan de beschrijving van het gedrag en het wezen van de jonge vrouw die meeging om te helpen en hopelijk haar echtgenoot te vinden. Die werd zo hulpeloos, zo zielig beschreven..ach ach. Ze viel telkens flauw, huilde alles bij elkaar, trok zich geschrokken terug enz. 

Het laatste hoofdstuk was het beste. Ze besloot om haar opleiding af te maken en zelf het roer in handen te nemen. Tja, het is geschreven door twee mannen...zou dat invloed hebben gehad ;-)

Ik kocht een ander leuk boek in de beginnende uitverkoop.

Gebreide sokken.

Die gaan als warm brood in deze (voet)koude tijd.

En spelletjes...

Toen Philip hier vorige week was speelden we een paar partijtjes schaak en dam. Hij is goed! Twee gewonnen schaak-partijtjes voor hem, een voor mij. Dammen was hem onbekend, nu niet meer.

Ik dacht dat Backgammon ook leuk zou zijn, maar ik was gewoon vergeten hoe je het speelt.

Ergo: gedownload op mijn telefoon.

Vier keer verloren, maar zojuist gewonnen!

Hé het is echt waar dat tulpen mooi recht blijven staan als je een koperen munt in de vaas legt. Deze staan al zeker een week! Ook weer geleerd.

We komen altijd langs "mijn" vijver bij het Interval-wandelen op dinsdag. 

Zo'n mooi weer was het afgelopen week.

Zonsopkomst gisteren.

De chef en ik zijn net thuis van een klein fietstochtje. Er staat deeg te rijzen met de bedoeling broodjes te bakken.

Het is gaan waaien....

De andere kant van Groenland.

 

Om even terug te komen op Groenland moet ik ook schrijven over de conflicten, tegenstrijdigheden en problemen die er geweest zijn/nu nog zijn. 

In 1721 kwam de Deens/Noorse (Noorwegen hoorde toen nog bij Denemarken) dominee Hans Egede met zijn vrouw naar de westkust van Groenland, het land van de hoop (håb) noemde hij het en doopte de nederzetting Godthåb, Goedhoop. Zijn missie was de Groenlanders te bekeren tot het Christendom. Dat lukte maar langzaam. Maar in 1905 werd de Kerk van Groenland opgericht toen de wet "Kerk en Scholing in Groenland" werd aangenomen. In Oost-Groenland werd er pas een missie-station opgericht in 1894, in Ammassalik. De laatste kwam in Thule in 1909.

In 1979 werd Groenland gedeeltelijk zelfstandig en in 2009 met eigen regering. 

Maar de jaren onder het juk van kolonisatie wogen zwaar op de Groenlandse schouders.

Heel veel Groenlanders moe(s)ten voor het voortgezette onderwijs naar Denemarken. Ze voelden zich hier vaak racistisch behandeld, ze zagen er anders uit, werden minderbedeeld en ga zo door. De jonge Groenlanders pikken het niet meer. Dat hoor je in protestsongs, vooral in rapmuziek. Ze willen terug naar hun origine; de Groenlandse taal, rituelen en gebruiken. Het standbeeld van Hans Egede in Godthåb - de stad die nu Nuuk heet - werd overgoten met rode verf en er werd geroepen dat het standbeeld verwijderd moest worden. De afstemming liet het standbeeld staan, misschien ook omdat er nog sterke banden zijn met Denemarken (en een beetje vanwege de money). Ze hebben ook nog twee zetels in het Deense parlement - het Folketing

Op de video van de rapper Tarrik (met Engelse ondertiteling) hoor je zijn frustratie.

Dit nummer heet Tupilak. Tupilakken zijn uitgesneden been-figuren die door mensen gemaakte geesten voorstellen. Vroeger werden ze gebruikt om de vijanden weg te houden, tegenwoordig worden ze verkocht als kunst. Je spreekt het overigens uit als dubbileej.

Om Groenland te beschermen is er de Sirius Patrouille. Dit is een kleine Deense militaire speciale eenheid onder het"Artika Komando" die met hondensleden patrouilleren in Noordoost-Groenland. De opdracht is om de Deense soevereiniteit te handhaven en de 16.000 km lange onbewoonde kustlijn te bewaken. De patrouille bestaat uit 16 man/vrouw en ca. 69 honden. s'Winters is de patrouille onderweg met hondensleden, 's zomers met kustvaartuigen langs en door de fjorden. 

Kun je de plaats Illulissat vinden? Dat is de vriendschaps-stad van Fredericia. Ieder jaar komen er zo'n 60 kinderen drie maanden naar hier om de Deense cultuur en taal te leren kennen. Ze wonen bij gastouders verspreid door de stad en gaan gewoon naar school.