Supermarkt oorlogje.

Adieu..

ALDI verdwijnt uit Denemarken. Niet over een jaar maar sneller. Er zijn al winkels gesloten en de rest zal vlug volgen. Hoe het komt? Teveel concurentie en te weinig omzet? Waarschijnlijk wel. 

En vandaag het nieuwtje dat COOP zijn (of is het haar) consept gaat vereenvoudigen. Drie van hun ketens gaan verder onder een hoed. De oude "vertrouwde" namen verdwijnen net als een hoop personeel. Op Sjælland huilen ze om het verdwijnen van Irma, waar de mensen in Jylland niks van snappen. Maar ook bij Irma kochten de mensen te weinig en dan.... boem: kop eraf!

Tja, wat wil je in een landje met 5,8 miljoen inwoners waar je naast de winkels van Coop (Irma, Brugsen en Kvickly) ook Discount 365, Meny, ABC, Spar, Rema, Føtex, Netto, Bilka, Min Købmand, Lidl, Løvbjerg, Let-Køb hebt......ik heb er vast een paar vergeten. 

Hoeveel eten 5,8 miljoen mensen? Hoeveel vuilniszakken hebben ze nodig? Toiletpapier of hondenvoer? Juist! 

Ik durf te wedden dat er nog meer tegen de vlakte gaan...

(PS, de Aldi die hier net om de hoek ligt wordt overgenomen door Rema. Toch wel gemakkelijk nietwaar). 

Boeken, spelletjes en natuur.

Ik las dit boek van de schrijvers Kold en Vraa, omdat ik hun eerste boek "Pigen på det store hvide skib" (het mejsje op het grote witte schip) zo mooi vond. Dat ging over de Rode Kruis boot die in de Korea-oorlog gewonden ging verplegen. 

Ik kreeg met kerstmis dit boek: "Tre dage i april" (drie dagen in april). Dit gaat over de witte Rode Kruis bussen die naar het concentratiekamp Neuengammen (bij Hamburg) reden om de overlevenden te halen. Op initiatief van de Zweedse graaf Bernadotte, die...ahum...., contact had met Nazie Duitsland. Daarom hadden de gevangenen uit de Scandinavische landen voorrang. 

Op zich een goed verhaal, werkelijkheidsgetrouw. Vreselijk die beschrijving van Neuengammen. Maar ik ergerde me rot aan de beschrijving van het gedrag en het wezen van de jonge vrouw die meeging om te helpen en hopelijk haar echtgenoot te vinden. Die werd zo hulpeloos, zo zielig beschreven..ach ach. Ze viel telkens flauw, huilde alles bij elkaar, trok zich geschrokken terug enz. 

Het laatste hoofdstuk was het beste. Ze besloot om haar opleiding af te maken en zelf het roer in handen te nemen. Tja, het is geschreven door twee mannen...zou dat invloed hebben gehad ;-)

Ik kocht een ander leuk boek in de beginnende uitverkoop.

Gebreide sokken.

Die gaan als warm brood in deze (voet)koude tijd.

En spelletjes...

Toen Philip hier vorige week was speelden we een paar partijtjes schaak en dam. Hij is goed! Twee gewonnen schaak-partijtjes voor hem, een voor mij. Dammen was hem onbekend, nu niet meer.

Ik dacht dat Backgammon ook leuk zou zijn, maar ik was gewoon vergeten hoe je het speelt.

Ergo: gedownload op mijn telefoon.

Vier keer verloren, maar zojuist gewonnen!

Hé het is echt waar dat tulpen mooi recht blijven staan als je een koperen munt in de vaas legt. Deze staan al zeker een week! Ook weer geleerd.

We komen altijd langs "mijn" vijver bij het Interval-wandelen op dinsdag. 

Zo'n mooi weer was het afgelopen week.

Zonsopkomst gisteren.

De chef en ik zijn net thuis van een klein fietstochtje. Er staat deeg te rijzen met de bedoeling broodjes te bakken.

Het is gaan waaien....

De andere kant van Groenland.

 

Om even terug te komen op Groenland moet ik ook schrijven over de conflicten, tegenstrijdigheden en problemen die er geweest zijn/nu nog zijn. 

In 1721 kwam de Deens/Noorse (Noorwegen hoorde toen nog bij Denemarken) dominee Hans Egede met zijn vrouw naar de westkust van Groenland, het land van de hoop (håb) noemde hij het en doopte de nederzetting Godthåb, Goedhoop. Zijn missie was de Groenlanders te bekeren tot het Christendom. Dat lukte maar langzaam. Maar in 1905 werd de Kerk van Groenland opgericht toen de wet "Kerk en Scholing in Groenland" werd aangenomen. In Oost-Groenland werd er pas een missie-station opgericht in 1894, in Ammassalik. De laatste kwam in Thule in 1909.

In 1979 werd Groenland gedeeltelijk zelfstandig en in 2009 met eigen regering. 

Maar de jaren onder het juk van kolonisatie wogen zwaar op de Groenlandse schouders.

Heel veel Groenlanders moe(s)ten voor het voortgezette onderwijs naar Denemarken. Ze voelden zich hier vaak racistisch behandeld, ze zagen er anders uit, werden minderbedeeld en ga zo door. De jonge Groenlanders pikken het niet meer. Dat hoor je in protestsongs, vooral in rapmuziek. Ze willen terug naar hun origine; de Groenlandse taal, rituelen en gebruiken. Het standbeeld van Hans Egede in Godthåb - de stad die nu Nuuk heet - werd overgoten met rode verf en er werd geroepen dat het standbeeld verwijderd moest worden. De afstemming liet het standbeeld staan, misschien ook omdat er nog sterke banden zijn met Denemarken (en een beetje vanwege de money). Ze hebben ook nog twee zetels in het Deense parlement - het Folketing

Op de video van de rapper Tarrik (met Engelse ondertiteling) hoor je zijn frustratie.

Dit nummer heet Tupilak. Tupilakken zijn uitgesneden been-figuren die door mensen gemaakte geesten voorstellen. Vroeger werden ze gebruikt om de vijanden weg te houden, tegenwoordig worden ze verkocht als kunst. Je spreekt het overigens uit als dubbileej.

Om Groenland te beschermen is er de Sirius Patrouille. Dit is een kleine Deense militaire speciale eenheid onder het"Artika Komando" die met hondensleden patrouilleren in Noordoost-Groenland. De opdracht is om de Deense soevereiniteit te handhaven en de 16.000 km lange onbewoonde kustlijn te bewaken. De patrouille bestaat uit 16 man/vrouw en ca. 69 honden. s'Winters is de patrouille onderweg met hondensleden, 's zomers met kustvaartuigen langs en door de fjorden. 

Kun je de plaats Illulissat vinden? Dat is de vriendschaps-stad van Fredericia. Ieder jaar komen er zo'n 60 kinderen drie maanden naar hier om de Deense cultuur en taal te leren kennen. Ze wonen bij gastouders verspreid door de stad en gaan gewoon naar school. 

Iets over Groenland.

Omdat Groenland nog steeds bij Denemarken hoort (ze zijn in zoverre zelfstandig dat ze een eigen parlement hebben, en dus de zeggenschap over zichzelf, maar nog wel steeds afhankelijk van die enorme schep geld van DK) enfin, krijgen we regelmatig nieuws en weetjes van dat noordelijke kontinent. Zo ook vanavond: 

In het weekend heerstte er een sneeuwstorm met orkaansterkte aan de oostkust en een "Piteraq" aan de westkust. Een piteraq is een ijskoude valwind / windkracht 40 of hoger, die allesverwoestend is. De Groenlanders noemen een piteraq dan ook een overval. 

Dan snap ik eigenlijk best dat Groenlanders altijd "Imaqa" zeggen als je vraagt of hij/zij morgen komen. Imaqa = misschien. Als het weer het toelaat. Voor een gewone sneeuwstorm draait een Groenlander zijn hand niet om. Daar rijden ze gewoon doorheen, alleen moet je als voetganger wel een reflexvest dragen om gezien te worden. Dat is toch iets anders dan als er sneeuw valt in Nederland.(...en soms ook in Denemarken hoor). Nou ja zeg, in Groenland rijden geen treinen ...haha.

Dit is de Groenlandse nationaaldragt. Dragt = pak. Daar zit heel veel werk in! Zoals je ziet is het samengesteld uit vele delen en ze verschillen van landsdeel tot landsdeel. Die van de vrouwen zijn wereldberoemd en kosten ongeveer 7000 Euro! Alles wordt met de hand gemaakt en er zijn alleen al in het bovenstuk duizenden glaskraaltjes verwerkt. 

De mannen hebben altijd een witte anorak aan, een zwarte broek en schoenen en zwarte kamikken van zeehondenpels of een witte broek van ijsbeerpels en witte kamikken.

Voor de koningsgezinden onder jullie; natuurlijk heeft de hele koninklijke familie ook een dragt/pak. Dat dragen ze bij officiele gelegenheden als ze in Groenland zijn. Hier zie je dronning Margrethe en kronprinsesse Mary in vol ornaat.

't Is vast lekker warm..

Ik zou er best eentje willen in deze koude dagen, alhoewel het me een hele heisa lijkt om het aan te doen.

PS: Je kunt hier op verschillende plaatsen een cursus volgen in Groenlands kralenwerk. En, nee, het is niet zielig voor die zeehonden. De jacht gaat nog steeds op de ouderwetse manier en Groenlanders smullen van het vlees (en ingewanden) van het dier. Hun menu is iets anders dan wij gewend zijn. Er is daar geen groente..

Ik mis toch de violen...

We waren gisteren naar een nieuwjaarsconcert in de oude kaserne die omgebouwd is/wordt tot cultuurkaserne. Een nieuwjaarsconcert van SMUK (Slesvigs musikkorps) met alleen blaasinsrumenten (plus een trommel, een gitaar en een zangeres als kers op de taart). Het enigste nieuwjaarsconcert dit jaar in ons stadje. Een uitverkocht concert, een goede zaal, prachtige verlichting, een geweldige lichtshow en natuurlijk een top-orkest. Toch mistte ik de violen, de contrabas, de cello's enz die bij een symfonieorkest horen. Messing instrumenten spelen nu eenmaal ietsje scheller. We waren er op de fiets naar toe en dat was een uitkomst. Alle parkeerplaatsen waren in een mum van tijd bezet en je zou best een eind moeten lopen om naar de bestemming te komen. De fiets zetten we fijn net naast de ene ingang. Koud was het niet; stil vriesweer en geen wind, ook niet om elf uur 's avonds. 

Het concert eindigde met een op muziek gezet gedicht van Benny Andersen "Go nu nat og gå nu lige hjem" (goeie nacht en ga nu snel naar huis") en vandaag bij ons vrijdagskoor zongen we dit ook. We zongen eigenlijk alle liedjes met tekst van deze beroemde - nu helaas overleden dichter. Prachtige, simpele, dubbelzinnige en veelzeggende teksten zijn het. De meeste mensen hier kennen er zeker een stuk of tien. Goede teksten en gedichten die op muziek gezet zijn worden verzameld in het Højskole-zangboek. Een begrip voor alle Denen. 

Het is wel koud geweest een paar dagen. Vooral woensdag woei er een ijskoude wind. Dan zet ik toch gewoon een stoel voor de kachel ;-) (en de wollen sokken van de chef erop).

Ik ruimde op in de administratie. Nieuwe mappen voor de boekhouding, de faktura en de privé zaakjes. Het vult steeds minder - best fijn.

Ik reed naar onze leverancier van folie. Een enorme hal; dit is er een heel klein stukje van.

Er zat ook nog een gezellige avond met twee oud-collega's in de afgelopen week en een boodschappen dagje net over de grens. M'n januari puzzel is af, nu wachten er een paar heerlijke boeken en een trui die bijna klaar is. 

De chef komt net thuis met twee

fastelavnsboller (met rabarbercompôte).

Mmmmmm.

Het weekend kan beginnen.

Even tussendoor.

Na een bar en boos weekend wat het weer betreft was het vandaag droog. Omdat stilzitten niet goed is voor de chef (en mij) namen we de fiets na de lunch. We gaven wat pakjes af bij het GLS ophaalpunt en fietsten langs een bruisende Lillebælt. Oef, het was veel kouder dan we dachten. In plaats van langs de winderige haven te fietsen reden we door de stad op weg naar huis. "Stoppen" riep de chef "we gaan warme chokolademelk drinken bij Frellsen. Oh, daar knapten we helemaal van op. Je krijgt er zelfs een gratis chokoladezoen bij. 

Op het plein voor het gemeentehuis wordt reclame gemaakt voor de komende Skills - event.  Daar laten de allerbeste leerlingen in opleiding hun kwaliteiten zien. Toen ik nog werkte was dat steevast een onderdeel bij het informeren van komende leerlingen. Skills = vaardigheden. Er wordt geconcureerd in alle beroepen/ambachten. Van stratenmaker tot kok, ja alles wat een handwerk vereist. Ook bejaardenverzorging hoort er in thuis net zoals bloemist. Ik hoop dat veel jongeren - uit het hele land, want het is een landelijk evenement - er inspiratie opdoen! Misschien ga ik zelf ook nog even kijken.... Als je op de link klikt kun je lezen welke ambachten er deelnemen. (in het Deens).

Hoppekee!

Hoppekee, het is alweer vrijdag. En ik kan jullie meedelen dat het nog steeds - en alweer regent. Ik heb nog nooit zoveel regen meegemaakt hier in DK. Het is tot nu toe geen enkele dag droog geweest. Je zou er depri van worden. Maar dat ik weer scherp en duidelijk kan zien is wel heerlijk! Dat maakt vooral ook autorijden een stuk meer safe ;-)

Gisteren was onze dochter jarig en wij waren uitgenodigd op een heerlijk verjaardagsdiner. Ook al moest ze tot half vijf werken had ze toch een drie-gangen menu klaar gemaakt. (ik had - echt waar - aangeboden om te helpen, maar niks ervan). Na het eten speelden we het spel "What do you meme". Caroline had het meegebracht en we hadden een paar hilarische uurtjes. Gelukkig was het die avond redelijk droog, want de chef en ik hadden de fiets genomen. 

Dit is het spel niet, maar Carl die nog een dictaat voor school moest maken.

De dag ervoor, woensdag, reden we naar Tilst bij Aarhus om (tante)Birthe te bezoeken. Die heeft haar heupkom gebroken en na een paar dagen ziekenhuis (operatie) werd ze naar huis gestuurd. Dat was net voor kerstmis. Gelukkig wonen haar kinderen en aanhang redelijk dichtbij en konden helpen. Birthe is een stijfkop die eigenlijk alles zelf wil doen, dus heeft ze bijna alle hulp afgezegd, tot groot verdriet van haar dochter. Eigenwijze dame, die Birthe van 81. 

Wij brachten croisantjes mee en als vulling garnalen en zalm. Daar had de chef 's morgens voor gezorgd terwijl ik naar de kapper was. Ik kreeg een paar reflexen in het haar om het een beetje meer egaal te maken. Nu heb ik iets meer een staalgrijs koppie. Moet er wel aan wennen hoor.

  

Zoals ik schreef gingen we dinsdagavond naar de film "A Man Called Otto" met Tom Hanks. Eerlijk is eerlijk, die Amerikanen kunnen er wat van! Films maken. De film was geweldig. Humoristisch, gevoelig en echt geen glamourplaatje met opgedotte toneelspelers zoals ik had verwacht.  

Nu ga ik maar weer even een paar stukjes van de puzzel leggen. Het begint al wat te worden.