Over dingen en doetjes in Denemarken.

woensdag 30 november 2011

Niet voor iedereen.


Nee, niet voor iedereen is geluk weggelegd. Vandaag hadden we een zogenaamde "ronde tafel vergadering" met Kouyo's vader, maatschappelijk werk, konsulent, jeugdwerk en ikke zei de gek. Kouya zelf had er ook bij moeten zijn maar kwam niet opdagen. Kouya is 16 jaar. Hij komt uit Iran, waar hij door zijn moeder beschermd, beschut en vertroeteld werd; waar zijn vader drie jaar lang in de gevangenis zat en waar zijn moeder hem thuis hield omdat hij op school gepest werd. Zijn vader vluchtte het land uit toen hij vrij kwam en Kouya, zijn moeder en oudere zusje volgden hem na een paar jaar. Zijn zus deed veel moeite om de taal te leren en het leven hier te volgen. Ze doet het heel goed, nu op het gymnasium. De vader had zich intussen omgeschoold en werkt nu in de verpleging.

Maar met Kouya en zijn moeder ging en gaat het helemaal niet goed. Kouya was nog nooit naar school geweest en moest nu ineens naar een school voor nieuwkomers. Hij kende de taal niet; hij kon het moeilijk leren; hij begreep de andere kinderen niet en werd een plaaggeest op school en thuis. Uiteindelijk besloot het familiecentrum dat het beter was om hem een jaar buitenshuis te plaatsen. Dat ging wonderbaar goed, totdat hij na een jaar begreep dat hij niet met de andere leeftijdsgenoten mee kon maar een kollosale achterstand had. Hij ging er van door en is nu weer thuis.....en dat gaat ook niet. Het familiecentrum nam kontakt op met mij om te kijken welke opleiding het beste voor Kouya zou zijn. Kouya en ik dachten dat een produktionsskole het beste zou zijn; maar Kouya kwam niet naar school. We dachten dat het beter was om leerling te worden bij een meester; Kouya verschool zich. Er werden tests afgenomen die een onduidelijk beeld gaven; kwam zijn lage scoring door zijn lage intelligentie of omdat hij de taal niet begreep? Op dit moment heeft hij een persoonlijke guide, die hem helpt weer terug in het leven te komen. Kouya's moeder is paranoide en depressief. Kouya's moeder wil geen hulp; geen behandeling; geen studie of baan; geen mensen over de vloer. Kouya's moeder vindt het zo moeilijk in dit land met alle problemen dat ze een vliegtuig naar "huis" heeft genomen. Ze wil geen contact en het is nog maar de vraag of ze ooit terugkomt. Daarom kwam Kouya ook vandaag niet opdagen. De vader kijkt ons radeloos aan....mijn hart doet pijn.

ochtendgloren 30.11.11

dinsdag 29 november 2011

Wat een eer!


Om vier uur vanmiddag werd bekend gemaakt dat Fredericia Teater de Disney musical Aladdin mag gaan opzetten. Als enige stad /teater in Europa  krijgen zij de premiere. En dat is toch groots voor een stadje met 40.000 inwoners (inclusief "het opland"). Londen kijkt op haar neus; Hamburg werd het ook niet....maar de stad met een hele exclusive musical academie (waar Kopenhagen afgunstig op is) krijgt de eer. Da's toch geweldig! De premiereuitvoering is ergens eind volgend jaar! Kom maar kijken.......

maandag 28 november 2011

Post......


Vanaf 1. januari 2012 moeten alle brievenbussen helemaal vóóraan het huis hangen. Neee, geen anderhalve meter binnen het heggetje maar vooraan aan de straatkant. De postbode moet er, op de fiets zittend, bij kunnen! En anders....dan krijg je geen post meer! Ja, ja Post Danmark; jullie hebben wel zowat al jullie eigen glazen ingegooid! Er is al een paar jaar geen postkantoor meer hier in de stad, slechts een posthoekje in één supermarkt. De porto is jaar na jaar zoveel gestegen dat het nu dubbel zo duur is als in NL om een brief te versturen. Pakjes afhalen kan alleen op één plaats in de stad. En nu dan het verplaatsen van de brievenbussen, wat voor vele mensen betekent dat ze een statief moeten aanschaffen om die bus aan op te hangen. Zelfs al hangt de onze al jaren op de goede plaats, vind ik toch dat veel mensen in hun beurs moeten grijpen....en voor wat?? De post wordt slechts vier keer per week rondgebracht en als ik eerlijk moet zijn zit er niet veel van belang tussen. Een enkele rekening die nog niet digitaal verstuurd wordt, een tijdschrift of een vakblad. Het weekkrantje brengt de krantenjongen rond. Ja Post: jullie zullen binnenkort werkeloos zijn. No Hope, no Cash en no Jobs. Het merendeel van de denen doet alles digitaal!

zondag 27 november 2011

Storm over Danmark.


Daar is t'ie dan: de eerste echte herfst/winter storm. Het valt nog veel mee. Op de brug over Vejle Fjord zijn een caravan en een vrachtwagen gekanteld; de kerstversiering van de buurman is weggevlogen en de brug over de Storebælt (de grote Belt) is afgesloten voor al het verkeer; maar de storm was verwacht en dan valt de schade altijd mee. Daar komt nog bij dat het zondag is en wie er niet uit hóeft blijft maar lekker thuis. Wij ook....zo'n lekkere luie zondag..... Met het eerste kaarsje van de adventskrans aan, een film op de tv en een paar tijdschriften is het goed vertoeven in huize H.

zaterdag 26 november 2011

Wie niet waagt...


....die niet wint. Er was kerstmarkt in Madsby Legepark en je mocht een wenslijst afgeven aan de kerstman. Mmmmm, wat zal ik wensen...? Idéetjes genoeg, waar of niet Casper. Nu is het de vraag of je iets wint?
de lijst wordt gemaakt


Drie turven hoog en nog niet zo goed verstaanbaar. Al wel geinteresseerd in computerspelletjes... en als mor helpt  "Bob de Bouwer" zien op You Tube!
Caroline was er deze keer maar eventjes bij; die had een verjaardagspartijtje op haar programma.

vrijdag 25 november 2011

Het begint er op te lijken...


De kerstman heeft aangelegd aan de haven in de stad. Helemaal uit Groenland is hij gekomen en hij heeft een schip dat is volgeladen met pakjes. De rendieren vliegen hier pas later naar toe.......


Op de school van Caroline was het ook kerstmarkt en ook hier kwam de kerstman, julemanden, noemen we hem hier,op bezoek. Carl vond hem best aardig, maar zijn speen, sut, wilde hij (nog) niet kwijt. Vele kinderen geven hun sut aan de kerstman als ze er te groot voor worden, maar Carl is nog niet zo groot....


Dochter en ik gingen aan de gang met kunstnijverheid!. We hebben sterrren gevlochten.......

donderdag 24 november 2011

Parkeren + / -

Een paar maanden geleden schreef ik dat ik nooit meer boodschappen zou gaan halen in Føtex omdat het verplicht was geworden om een parkeerschijf te gebruiken. Ik was natuurlijk vergeten die schijf in te stellen en werd daarom op de bon geslingerd. Bah! Toen schreef ik dat ik daar gewoonweg nooit meer mijn boodschappen ging doen. Nou, ik was niet de enige. Er werd zelfs een landelijke protestgroep opgericht. En het resultaat: Alle Føtex winkels hebben de borden van hun parkeerplaatsen gehaald. Nee, niemand hoeft meer een parkeerschijf te zetten (of het te vergeten). Zo'n klantenvlucht kon het bedrijf niet aan!


Maar in ons stadje komt de gemeenteraad geld te kort. Daarom gaat men nu betaald parkeren invoeren in de hele binnenstad. "Ach mens, wat zeur je", zullen jullie wel zeggen...."dat moeten wij overal!" Maar onze stad trok juist klanten "van buiten" omdat er vrij parkeren was. De handelsstand staat op rood! Het gemeentebestuur doet de zaak af met te zeggen dat er op deze manier altijd een vrije parkeerplaats te vinden is. Eerlijk gezegd: die kun je ook de dag van vandaag gemakkelijk vinden......

woensdag 23 november 2011

Een kerkschip.

Een beetje triest, maar vandaag was ik naar een bijzetting in de kerk van Taulov (een dorp onder de rook van Fredericia). De man van mijn collega was na een kort ziekbed toch nog plotseling overleden. Dan ga je natuurlijk mee naar de kerk. En omdat het toch een beetje ver van me af is (ik kende hem niet echt) keek ik rond in de dorpskerk, die een paar jaar geleden gerestaureerd is. Taulov kirke is gebouwd in de middeleeuwen en ziet er uit zoals de meeste deense dorpskerken er uit zien; wit gekalk met rode daken.
En in alle dorpskerken hangt een schip. Geschonken door een koopman, wiens schip veilig en met volle lading aangelopen was; door een familie als dank voor een redding van verdrinkingsdood of gewoon gekocht door de menigheid omdat er nu eenmaal een schip in een dorpskerk hoort te hangen.


De deense staat kent nog steeds een staatskerk. Er is (natuurlijk?) geloofsvrijheid en daarom zijn er kerken of zalen voor "anders denkenden",  maar voor de rest krijg je het lidmaatschap van de deense Luthers Evangelische staatskerk cadeau bij je geboorte. In deze staatskerk zijn de geestelijken ambtenaren, vandaar dat zij ondermeer de bevoegdheid hebben om een huwelijk af te sluiten. En omdat de kerken bezit van het rijk zijn, wórdt er nogal wat geld aan toe geschoven. Niks geen "zelf sparen en betalen", maar gewoon op de begroting staan!
De andere religies knokken al jaren om op dezelfde manier "geholpen" te kunnen worden, maar dat gaat (tot nu toe - hoelang nog?) niet door.



maandag 21 november 2011

November, november, november.


Een hier bekende schrijver schreef dat een jaar 15 maanden had. Januari, februari, maart, april, mei, juni, juli, augustus, september, oktober, november, november, november, november, december! Vier keer november!  Mist en mist; de hele dag en hier op de avond is het zicht bijna nul. De temperatuur ligt op één graad; de schoorsteen trekt slecht in het begin vanwege het klamme weer. Ik steek de kaarsen aan; vind mijn warme sokken en kruip in de luie stoel. Ik heb november aan de waslijn gehangen!


zaterdag 19 november 2011

Een verlaat cadeau en deense klejner.

Vandaag heb ik een gekregen verjaardagscadeau "ten gelde" gemaakt. Ik had een uitnodiging en een VIP kaartje voor de grote shopping-bazar, vooraf gegaan door een ontbijt in de foyer, gevolgd door een hele leuke voorlezing over positief denken. Mijn vriendin kwam me al om kwart voor negen halen en samen fietsten we naar de Beurs. Koffie, croissants en een hilarische lezing; dat begon goed. Op onze stoelen stonden tassen klaar met modetijdschriften, een drankje en een snoepje. Na afloop waren we de eerste bezoekers op de beurs. En tjonge jonge wat een aanbod. Het waren hoofdzakelijk internetfirma's die hier hun waren aanboden en dat was ver beneden de winkelprijs! Ik heb alvast drie kerscadeautjes gekocht.


Weer thuis had de heer des huizes inkopen gedaan om Klejner te bakken (hier zeggen we dat klejner gekookt worden). Klejner zijn de oudst bekende baksels (kerstkoekjes) in DK (en in de rest van Scandinavie). Je bakt ze in olie, net als oliebollen. En alleen in de kersttijd.....

Om ze te maken gebruik je een klejnespore. Dat is net een radeerwieletje, maar dan van hout. Je maak een snee in het midden en dan wring je de ene kant door het gat, zodat ze een gedraaide vorm krijgen.  Mmmmmm, lekker!


vrijdag 18 november 2011

Een zachte winter?


Ik hoop dat de voorspellingen uitkomen en dat we een zachte winter tegemoet gaan. Al gaat dat dan helaas weer gepaard met miezerig en mottig weer. Maar alleen al het feit dat het minder trafikale problemen geeft, hoef ik ook geen inritten sneeuw vrij te maken.

De foto hierboven heeft de eerste paats gekregen in de krant:" minibyen in de sneeuw ".

donderdag 17 november 2011

Lange donderdag.


De foto is genomen met mijn mobieltje, in de pauze van de conferentie. Ik was naar de STU - træf (STU tref) zoals je op de foto kunt zien. STU (særlig tilrettelagt ungdomsuddannelse) is een individuele geplande jongerenopleiding, bedoeld voor hen die eigenlijk geen opleiding kunnen volgen. Het tema vandaag was het autisme aspect en ADHD . Er waren een aantal spannende voorlezingen en debatten waarvan ik weer wat wijzer ben geworden. Dat kwam goed uit, want om vijf uur zou ik vragen beantwoorden van ouders met kinderen met ADHD. Welke opleidingen er voor hun kroost mogelijk zijn......
Lange, interessante donderdag.

Nou ga ik de rest van de avond lekker lui voor de tv liggen!

woensdag 16 november 2011

Ochtendschemering.


Een ochtendrondje met de camera op zak.


dinsdag 15 november 2011

Raku.

Raku is een manier om ceramiek te branden. Het stamt vanuit de oude te-cultuur van Japan/Korea. Het is vrij dunnetjes en is vaak prachtig geglazuurd. Ik heb me er eigenlijk nooit in verdiept, maar zag het op de kerstmarkt van afgelopen weekend. In dat kraampje waar schoondochter een paar spulletjes kocht die gemaakt waren - en te koop werden aangeboden - door Gurli. (je spreekt het uit als goerlie)

Hier kun je haar website zien.
Denken, denken, denken....waar kende ik Gurli toch van.... Hé, dat was toch de vroedvrouw in het ziekenhuis die meehielp bij de geboorte van de zoon! Dezelfde zoon stond nu met kleinzoon te wachten op zijn mama.....

Dat was 34 jaar geleden.

maandag 14 november 2011

Daar kwam een boom voorbij.


Ik kwam net van een vergadering op het gemeentehuis terug, toen de kerstboom voorbij kwam. Ja maar, het is ook al eerste zondag van de advent over nog geen twee weken.....

zondag 13 november 2011

De eerste van velen.....


kravlenisser (kruipkabouters)
kræmmerhus
Jul i Kongens Port: Het eerste kerstmarkje vond plaats in het oude wachtmeestershuis. Hier kon je spulletjes kopen die door kunstenaars uit de stad gemaakt zijn. Ik heb een nog uit te knippen kræmmerhus gekocht en een paar vellen met kravlenisser. Schoondochter kon een ceramisch doosje niet weerstaan. Kortom: de eerste kerstmarkt is bezocht.


Et kræmmerhus betekent letterlijk een huisje voor spullen. Deze zakjes hangen aan de kerstboom en worden gevuld met snoepgoed of kleine cadeautjes. Kræmmer is een oud woord voor (markt)koopman. Dit worden dus drie zakjes...

zaterdag 12 november 2011

Nieuwe tekeningen.


Het is geen grote kunst en ze hebben er niet al te veel moeite voor gedaan, de kleinkinderen, maar er hangen drie nieuwe herfst tekeningen op de koelkast. Als je elf bent dan raakt tekenen iewat uit de gratie. Dezelfde kleindochter gaat wel één keer per week naar de kreatieve school, maar dat is heel wat anders!! En een jongen van negen wil best tekenen, maar krijgt zijn fantasie niet op gang. De kleinste wil gekleurd papier en is nog in de beginselen.....

Ik vertel nog even verder over het onderwijs in DK voor kinderen die niet goed kunnen leren, kinderen met gedragsstoornissen en gehandicapte kinderen.

Kinderen die moeilijk kunnen leren gaan naar speciale klassen, op drie van de gewone scholen. Deze gewone scholen hebben elk een afdeling voor kinderen met verschillende problemen:
E klassen (voor kinderen met inleringsproblemen) ; D klassen (voor kinderen met zware inleringsproblemen); F en G klassen voor zwaar gehandicapte kinderen. Hier zijn de klassen klein, vier tot acht leerlingen met net zoveel personeel als kinderen; het F en G onderwijs heeft vaak maar twee kinderen "in de klas".
Eén school onderwijst kinderen met autisme, asperger m.m.
Thuis onderwijs is ook een mogelijkheid.

Voor kinderen met gedragsproblemen zijn er twee scholen. Deze scholen zijn geen onderdeel van andere scholen, maar hebben hun eigen locatie.

Als de kinderen klaar zijn met de basisschool zijn er diverse mogelijkheden:
De beroepsopleidingen hebben speciale "vóór" scholen om te zien óf sommige kinderen toch een opleiding kunnen volgen met hulp van een mentor, een computer die voorleest, ekstra veel tijd en andere hulpmiddelen.

Er is een EGU (erhvervs grund uddannelse - basis beroeps opleiding), een twee-jarige opleiding in een bedrijf, met een minimum teorie maar leren in de praktijk.
Dit is de laagste kompetence gevende opleiding.

En een STU (særlig tilrettelagt ungdomsuddannelse- een individuele opleiding) van drie jaar die geen beroepsopleiding is, maar een "training voor het leven". Hier wordt een heel individueel plan voor ieder kind gemaakt, waar de doelen worden beschreven waarnaar gestreefd wordt.
Dat de jongere een zo zelfstandig leven als mogelijk kan leiden.
Dat er gekeken wordt of er later een beschermde werkplaats mogelijk is.
Dat er gekeken wordt waar en in welke vorm de jongere kan wonen.
Of er sociale kontakten zijn en/of hoe die geetableerd kunnen worden. Enz...enz.
Een STU moet door de gemeente worden goedgekeurd, want dit kost de gemeente veel geld. Ik maak de plannen, met het kind en de ouders en als het plan van start gaat volg ik ook regelmatig op de volgende drie jaar.
Dat is één onderdeel van mijn werk.:-)

vrijdag 11 november 2011

Zon en sabat.

om 07.11 de 11.11.11
Eindelijk is de zon weer 'ns een keertje te zien! Zo zag het er vanochtend vroeg uit; de zon is nog niet opgekomen, maar je kunt zien dat ze in aantocht is. Eindelijk...na dagen met mist en miezer!
En ik zat het meeste van de dag in vergadering.....

Ik kom nog even terug op het onderwijsstelsel in DK.
De kinderen gaan hier later naar school dan in NL. Daar tegenover staat dat alle kinderen als ze drie jaar zijn naar de børnehave (kindercrech) gaan. De kinderen komen er iedere dag en zijn er gemiddeld toch zo'n zes à zeven uur. In het (kalender)jaar dat ze zes worden gaan ze naar de børnehaveklasse oftewel de kleuterklas. Hier wordt er gestart med de inlering.

De scholen zijn ingedeeld in drie fases: de 0.de tot 3.klas heet de inscholing; de 4.de tot 6.de klas heet het mellemtrin, oftewel de tussenbouw en de 7. tot de 9.klas is de bovenbouw. Als je twijfelt welke middelbare opleiding je wilt of kunt kiezen na de 9.klas, is er de mogelijkheid om een 10.klas te kiezen. Er is één gezamelijke school voor alle 10.klassen leerlingen van de stad. Óf je kunt naar een efterskole (na-school = kostschool) klik, klik - hier werkt mijn dochter -  maar dat kost geld.

Het onderwijs in DK is gratis (nou ja, we betalen er genoeg belasting voor). De basisschool is dus gratis, maar ook het middelbaar onderwijs kost de ouders niets. Ja, zelfs de universiteiten en hogescholen zijn voor noppes.

De meeste leerlingen die een gymnasiale opleiding hebben gevolgd zijn 18/19 jaar als ze klaar zijn. Daarna houden velen van hen één of twee sabatjaren. Dat jaar wordt gebruikt om te werken, te reizen, ontwikkelingswerk te doen, een kursus te volgen om je niveau te verhogen, kortom om wat levenservaring op te doen. Dit telt later mee op je CV. Al met al betekent het dat de studenten aan de hogere opleidingen vaak ouder zullen zijn dan de nederlandse....

Hoe ze economisch rondkomen? Daarover een andere keer! Nu houd ik sabat!

donderdag 10 november 2011

Een middagje middelbare school.

Ook een studieraadgever moet zich orienteren en daarom was ik vanmiddag met collegaas uit de regio uitgenodigd op een middelbare school in Kolding. De school huist zowel beroepsopleidingen als een Gymnasium. Deze school is gespecialiseerd in technische opleidingen, waaronder ook bijvoorbeeld kok, tandartsassistente, tuinder en kapper horen.

Het onderwijs /opleidingssysteem hier werkt als volgt: Iedereen gaat naar school tot en met de 9.klas. Je bent dus ongeveer 15 - 16 jaar als je daarmee klaar bent. Dan komt de vervolgopleiding; beroepsopleiding of een gymnasium. Er zijn drie gymnasiale opleidingen, het algemene gymnasium, het handelsgymnasium en het technische gymnasium. Een gymnasiale opleiding duurt drie jaar, waarna je door kunt gaan naar universitaire of hogere beroepsopleidingen.

een oud eksemplaar
De middelbare beroepsopleidingen zijn gewoonlijk vier jaar. Dan ben je "svend" en krijg je je "svendebrev". Deze opleidingen beginnen op school maar hebben daarna een leertijd in een bedrijf van ongeveer drie jaar, afgewisseld met kortere schoolperiodes.

En natuurlijk zijn er vanallerterhande alternatieven voor hen die niet goed kunnen leren en/of andere problemen hebben. Maar als ik dat allemaal op ga schrijven krijg ik schrijfkramp.

Toen ik thuiskwam stond er eendeborst op het menu. Het is per slot van rekening Mortens Aften (de avond vóór Sinte Maarten), en dan moet het gevogelte er aan geloven.....

woensdag 9 november 2011

Een brug erbij?!

kijk op Middelfart

De regio Syddanmark /Zuid) is het eens geworden. Er komt een ekstra overgang van Jylland (Jutland) naar het eiland Fyn (Funen). En die overgang komt paralel te liggen met de nieuwe Lillebæltsbro (Lillebeltsbrug), in onze kommune (gemeente) dus. Men weet alleen niet of het weer een brug wordt of toch maar liever een tunnel. Dat laatste schijnt minder herrie te geven en er wonen nogal wat mensen vlak onder de brug. Als het weer een brug wordt, dan komt het er misschien zó uit te zien:

kijk op Fredericia

Maar nou moet t'ie nog gebouwd worden....(of gegraven)!


dinsdag 8 november 2011

Met een sneltreinvaart...

....dendert het jaar voorbij. En zo zijn we alweer aangeland in november, waar we met ons koor kerstliederen instuderen. "White Christmas", "The angel Gabriel " http://youtu.be/yHuokdjT4UY, hier gezongen door engelen....De uitnodiging voor het koor-kerstfeest is ook binnen: dat wordt de 6.december. Zoals gewoonlijk met een lekker buffet, pakjes (dit jaar is het tema spaar-kerst; dus een ieder wordt verzocht gebruikte spullen in te pakken) en natuurlijk zang en muziek.

Op mijn werk zijn briefjes getrokken voor wie men  "drillenissen" oftewel de plaag kabouter mag zijn in december. Hierover meer bij latere gelegenheid!
20 december is onze kerstafsluiting en van 22 december tot en met 2 januari hebben wij allemaal verplicht vrij!! We hebben het verdiend ook! Er wordt op het moment heel hardt gewerkt en er worden af en toe lange dagen gemaakt. Dan is het toch een heerlijk vooruitzicht, die vrije dagen, waar of niet!