Over dingen en doetjes in Denemarken.

maandag 27 december 2021

Hurlumhej

Hurlumhej. Je spreekt het uit als hoerlomhaai en het betekent zoiets al een rumoerige, luidruchtige samenkomst. Drukte dus. Sommige woorden kun je nu eenmaal niet vertalen. Zoals het Nederlandse woord blubber.. BluBBer, je voelt je wegzakken.

Blubberig was het tot nu toe niet. Hard bevroren sneeuw onder je voeten. Mooi om te wandelen...

Het watervalletje stroomt nog

Het vriest hard

Het miniatuurstadje is ondergesneeuwd


Mooi om te wandelen maar wat lastiger om te rijden. Ik zat vanmorgen al om kwart voor zeven in de auto. Iedereen reed gelukkig voorzichtig en om kwart voor acht was ik in Odense. Onze zoon en schoondochter zijn vandaag twaalf en een half jaar getrouwd en dat betekent dat er een halve ereboog wordt opgezet en dat we ze wakker zingen. Ivona's zus en zwager kwamen met de halve boog, de chef har het rode hart gemaakt, ik had de liedjes geprint die gezongen moesten worden, Philip had de buren gevraagd om te komen...


Wakker werden ze en verrast waren ze ook. Philip zat in het complot, maar hij had zich verslapen...haha.

Het laatste liedje is bijna altijd: "doe de deur maar open, we komen op de koffie".
De koffie had ik bij, plus een weinachtstolle, zus en zwager hadden broodjes en beleg bij; er waren bloemen en wijn en het werd echt gezellig.



Hurlumhej? Nee, gewoon gezellige drukte. 

Het feest? Dat houden we tegoed.

Blubber? Nee, de temperatuur stijgt iets; dat wordt ijslaag..

zondag 26 december 2021

And so it was Christmas..

 ..and what have you done..

Pakjesavond bij Sandra op "lille-juleaften"de 23.ste, een gezellige kerstavond hier de 24...een wandeling door de sneeuw gisteren..... en verder gewoon geluierd. Voor de tv gehangen, films gekeken (gisteren de Sound of Music), boek uitgelezen en mijn heel dikke warne pocho gebreid; nu is t'ie klaar.


Carl haalde poes Daisy die ook op de foto moest.
we zaten met 8 man aan tafel (PS Mijn dochter kan heerlijk koken)


Na het eten...natuurlijk....spelletjes

And so it WAS Christmas. De chef blij. Die houdt helemaal niet van al die "hurlumhej". Pffft, ik wel, dus daarin zijn we niet van dezelfde mening. Nou ja...

Het was/is een witte kerst. Volop sneeuw de 23 en daarna stevige vorst. Vandaag hebben we de auto ontdooit en een eindje gereden. De sneeuw kraakt onder je voeten en onder de autobanden. Vandaag nog bitterkoud, morgen miscchien ook, maar dan gaat de temperatuur flink omhoog.

Het sneeuwde de  hele dag op 23 december.
Onze aardige buurvrouw had onze stoep geveegd.

De achtertuin


Volop zon op eerste kerstdag.
en vandaag ook....
Dus weer wandelweer.



donderdag 23 december 2021

De notenkraker

Ik luister naar de Notenkraker, de balletmuziek van Tschaikovski, zoals elk jaar. De Notenkraker hoort bij de kerst. Heerlijke muziek. Heb je het ballet ooit gezien? Niet? Dan kun je kijken via youtube hier. Als je ervan houdt tenminste.

Wat hoort er meer bij de kerst; bij deze donkere dagen? Ach ja, het kribbetje dat ik van Oma erfde. Mijn Oma die geboren werd in 1889.... Twee keer kocht ze een nieuwe kerstgroep omdat het huis waar ze woonden twee maal in brand stond. Dit kribje is uit 1950; ook best oud (net als ik). Het zijn simpele gipsfiguurtjes, die hier en daar slijtplekjes vertonen, maar dat hoort bij de sentimentaliteit van Kerstmis.. Mijn broer en ik kibbelden altijd over wie er dit jaar Josef mocht zijn en naast het kribje mocht staan; de knielende of de staande. Ik wissel nog elk jaar ;-))


Net als dit geborduurde kleedje dat door de Oma van de chef geborduurd werd. De kant eromheen is ook zelfgemaakt, knap hè. Het kerststukje frutste ik in elkaar net als dit hieronder:



En buiten? Daar worden de bomen wit. Het sneeuwt. De lucht is grijs, dus er komt nog meer. Bij de supermarkt is geen parkeerplaats meer te vinden. Gelukkig kon ik erna toe lopen voor een paar kleine dingen die ik nog nodig had (en toch met twee tassen thuiskomen).


Morgen op kerstavond zijn de winkels dicht. Het personeel moet ook vrij krijgen en dit jaar valt Kerstmis op een zaterdag en zondag.... een werkgevers-kerst heet zoiets geloof ik.

Een witte kerst is mooi, maar kan heel lastig zijn voor de mensen die ver moeten rijden om Kerstavond bij de familie door te brengen. Ook al is Denemarken klein, de afstanden zijn best groot. Van Kopenhagen naar noord of west Jutland, vanaf een van de vele eilanden naar het vaste land, van noord naar zuid... Vorig jaar konden/mochten veel mensen niet op bezoek komen. Thuisblijven, was het corona-motto. Dit jaar ziet het er heel wat beter uit, daarom kregen de kerstzegels ook het slogan: "Op weg naar huis- Hjem til Jul".








maandag 20 december 2021

Æblegløgg

Æblegløgg, zonder alcohol. Æblegløgg = appelgløgg. Zoals Glühwein in Deutschland gedronken wordt, drinken we hier gløgg. "Normalerweise" altijd gemaakt op rode wijn met een hoop kruiden en een scheut rum, of cognac of andere sterke drank. Gløgg is zoeter dan Glühwein, maar de chef houdt er niet van. Maar...in het nieuwe café/theesalon/ dessertcafé in de stad vroeg ik om een glas æblegløgg en die wás me toch lekker!! Thuisgekomen zocht ik het recept op, et voilá, dat deel ik met jullie.


Eerst maak je het "extract".

1 liter appelsap, 3 dl. sinaasappelsap, sap van 3 citroenen, 6 dungesneden plakjes verse gember, 6 sterrenanijsjes, 90 gram suiker, 10 stk kardemom, 2 kaneelstokjes en 1 vanillestokje.

Breng dit aan de kook en laat het daarna op laag vuur een half uur sudderen (met de deksel op de pan).

Giet het mengsel met alle ingrediënten in een pot en laat het een nachtje trekken. (drie nachtjes mag ook, maar daar had ik geen tijd voor). Hierna zeven en bewaren in een fles.

Servering (voor 8 personen) : breng 2 liter appelsap, juice of vlierbloesemsap aan de kook (2 dl pr.glas). Neem de pan van het vuur en doe het æblegløgg extract erbij. Heet serveren.

PS, de chef vindt het heerlijk! 

Voor degenen die het graag wat "sterker" willen kan ik aanbevelen er een scheut Calvados bij te doen 🥂 Skål!

zaterdag 18 december 2021

Red Bull.

Mijn eega heeft diabetes. Suikerziekte. Al heel lang. Normaal gaat het goed; maar af en toe geeft het problemer. Vandaag bijvoorbeeld omdat we een flink eind gefietst hadden (moet ook om de conditie op pijl te houden). We fietsten nog even naar de stad waar we wat boodschappen deden in een paar winkels en waren op weg terug naar huis. Na drie minuten zei de eega "stoppen, ik haal het niet". Dan is het net of alle kleur uit zijn gezicht verdwijnt. Te laag bloedsuiker dus. Ach toch, ik had nou net geen druivensuiker bij (die ligt in de auto voor..als..). Even rusten en dan terug naar de eerste winkel in de buurt. Gelukkig een supermarkt waar ik chocomel kocht en een blikje RedBull. Die RedBull deed wonderwerken! Nooit geweten dat zijn bloedsuiker zo snel weer de gewone waarde kreeg! Vanaf vandaag gaat er zodoende bij elke fietstocht een rooie stier in de zak. "RedBull geeft je vleugels" volgens de reclame. Klopt! (NB, gezond is het niet).


Nog net op tijd konden wij gisterenavond genieten van "A dusty Musical Christmas", dat geen musical was maar een country show met enkele musical-zangers uit onze stad.
Leuke show, goede zangers!


Nog net op tijd, schrijf ik, want de theaters, bioscopen, en locaties zoals deze gaan vanaf morgen dicht. Ja, vanwege het corona-omikron virus, waarmee heel veel mensen hier besmet zijn. Erg ziek worden de meesten er niet van, maar de zwakkeren en ouderen misschien wel.
Toch liggen er "maar" 533 mensen in het ziekenhuis (met corona), terwijl er zeker meer dan 15.000 besmet zijn. 
In verhouding met Nederland komen we er nog goed vanaf. Winkels, restaurants en bars zijn open (na 10 uur 's avonds mag er geen alcohol meer worden geschonken) als er niet teveel gasten zijn. 

Wat een geluk dat we niets tekort komen. We wonen in een warm huis, er is eten genoeg, de benzineprijs is gedaald en de meeste Denen vieren "so-wie so" kerstmis thuis. De kerken zijn ook open voor wie wil.
En er wordt heel veel geprikt/ingeënt/gevaccineert!
Ja, we hebben het goed - hier - en in het meeste van Europa.
Wees dankbaar!





maandag 13 december 2021

Lussekatte, maar geen Lucia optocht.

 


Het is vandaag Luciadag en in Zweden bakken dan ze "Lussekatte". Ze zijn vernoemd naar Lucifer die duivel, die zich in een kat veranderde, Maar de kleur geel verried de kat en toonde de ware gedaante van Lucifer. Daarom zijn de broodjes geel gekleurd door er safraan aan toe te voegen.

Hier zijn geen Lussekatte en dit jaar ook geen - of weinig - Lucia-optochten. Toch jammer dat we de Luciabruid niet te zien krijgen; het voorste meisje met de lichtjeskroon op haar hoofd. De Lucia uit de legende droeg het licht op haar hoofd om haar handen vrij te houden voor het helpen van armen en hulpbehoevenden.

En nog veel eerder, in de tijd van de Vikings, werd de dertiende december beschouwd als de dag van de zonnen-kering. De nacht van de 12 op 13 december was een nacht vol spoken, geesten, duivelsgebroed en weet ik wat al meer ( hé, er zijn nogal wat onheilspellende nachten hier). Daarom werden er veel vuren gebrand. Ja,ja, die legenden, oude verhalen en bijgeloof.

Bijgeloof?! Dat je bijvoorbeeld een knopspeld in het tafelkleed moet steken als je met dertienen aan tafel zit. Dan zijn er toch veertien "koppen". (mijn schoonmoeder wist alles van bijgeloof). Tja, morgen zijn we met z'n dertienen; voor de kerstafsluiting van het koor. Aan tafel bij Dorit, die haar huis beschikbaar stelt. We hebben geen buffet; geen pakjesspel maar ik ga smørrebrød halen. Na het eten gaan we met z'n allen naar de kerk in Pjedsted, waar onze dirigent een orgelconcert geeft. 

Onze Lunakoor-bijdrage afgelopen zondag? In de kerk van Egeskov? Nou, we waren slechts met negen koorzangers, maar het ging best goed en werd heel erg op prijs gesteld. Er waren overigens ook maar weinig kerkgangers; ik geloof dat ik er 25 telde 😇😇. Toch altijd fijn om te zingen; om sámen te zingen.

En dat met de nacht van 12 op 13 december? Ik heb heel slecht geslapen afgelopen nacht. Zo slecht dat ik vandaag een middagsdutje deed.... Zou het dan toch.......






zaterdag 11 december 2021

Julekalendere, niel alleen voor kinderen.




Julekalender betekent kerstkalender. Julekalendere zijn er in papierformaat met of zonder chokolade achter de deurtjes, het kan ook een "jule-sok" zijn, waar elke dag iets ingestopt wordt en er zijn diverse "julekalenders" te zien op tv. Voor de allerkleinsten, voor de iets grotere kinderen, voor de hele familie en voor volwassenen.
24 dagen lang....


Er wordt echt veel werk aan besteed en veel acteurs en zangers vinden het een eer om mee te mogen werken. Zo ook Caroline Henderson, die dit lied zong in de kalender die "Julestjerner" heet. Het heeft eigenlijk niks met kerst te maken, maar ik vind het een heerlijk lied.


Vil du være min i nat? Vil du gi' mig lidt af dit hjerte? Du ku' være min ledestjerne. Så ku' jeg være månen. Jeg vil ikk'ku' love noget, Ønsker bare, at du er min. Ska' vi ikk' gå samme vej? La'os bruge natten til noget.

Jeg vil tælle hvert et skridt vi ta'r. Selvom vejen hjem er lang. Jeg vil følge dit åndedrag, Os synge dig en lille sang.....

Wil je de mijne zijn vannacht? Wil je mij iets van je hart geven? Jij kon mijn leidende ster zijn, dan was ik de maan. Ik kan je niks beloven, wil alleen dat je de mijne bent. Zullen wij dezelfde weg gaan. Laat ons de nacht goed gebruiken.

Ik wil elke stap tellen die we gaan. Ook al is de weg lang. Ik wil je adem volgen en een liedje voor je zingen.......


donderdag 9 december 2021

Tja, daar gaan we weer.


Een half miloen Denen zijn besmet met een van de coronavarianten. Dat klink veel, maar er liggen "maar" 460 mensen in het ziekenhuis. Lang niet alle "besmette" mensen zijn ziek. Velen zijn positief getest en er wórdt wat af-getest! Restricties: Voorlopig moeten de bars en diskoteken dicht om twaalf uur s' nachts, bij concerten mogen er hoogstens 50 staan (zittend publiek mag wel), mondkapjes bij het boodschappen doen (het personeel hoeft ze niet te dragen áls ze een coronapas hebben) en bij restaurant bezoek coronapas en mondkapje tot je een zitplaats hebt. Het valt dus allemaal nog wel mee. De scholen gaan dicht van 15 december tot - voorlopig - 5 januari en men hoopt dat de vaccine voor kinderen van vijf tot elf toegankelijk is en aanslaat. 

Zucht. Het valt dus echt wel mee, maar veel mensen zijn angstig. Op mijn koor waren er maar tien aanwezig bij de repetitie in het kerkje van Egeskov en zondag, waar we meewerken bij "De Negen Lezingen"  zullen er vast niet meer komen. Het kinderkoor is al afgelast; wij houden stand ;-). Best wel moeilijk omdat we maar met twee alten zijn. 

Maar och, het is ook echt "binnen-blijven-weer". Gisteren gierde er een ijskoude oostenwind, die door alle kieren van het huis floot. Vandaag is het nul graden, met natte sneeuw en regen. Ik heb maar wat meer lichtjes opgehangen binnen. 

En we komen de tijd wel door! Werk aan de winkel: 


Er liggen ook nog een paar posters die geprint moeten worden, een zes-tal foto's afdrukken en op platen monteren, een roll-up die gemaakt moet worden en een auto om te beletteren  //dat doet de chef maandag met hulp van de auto-eigenaar en gelukkig is er een hal waar ze kunnen werken.

En dan zijn er altijd weer gezellige dingen. Ik ging met Caroline naar de film (alleen coronapas tonen). We gingen naar "House of Gucci". Caroline is een fan van Lady Gaga, die een hoofdrol heeft en echt fantastisch speelt. Ze moet Italiaans bloed in haar aderen hebben met dat fantastische accent. 


Een film over familiestrijd, hoop en dromen, een reis naar de top, onmetelijke rijkdom en verspilling en - natuurlijk - de val. De filmcritici vinden het maar een midelmatige film; wij hebben genoten.


Morgen krijgt onze auto zijn (haar) winterschoenen aan. Voelt toch veiliger met dit weer.


maandag 6 december 2021

Shopping.

De muis kijkt toe hoe de kaars elke dag een stukje kleiner wordt,
 

Dochter en ik gingen gisteren kerst-shoppen ín Vejle. 

Het was vrij rustig en binnen een paar uur had ik de meeste kerstkadootjes binnen.


Weer thuis bakte de chef "æbleskiver" en voor we het beseften was het alweer donker.


Er is sneeuw op komst, wordt er voorspeld.

Caroline en ik gaan vanavond weer eens naar de bioscoop.
 "Gucci" (omdat lady Gaga erin meewerkt, zegt ze)




zaterdag 4 december 2021

Over grote gezinnen....

Zilveren bruiloft

Mijn opa en oma van vaders kant zijn allebei geboren aan het einde van de negentiende eeuw. Ze trouwden toen oma net in de twintig was en, zoals gebruikelijk in het katholieke Brabant kwamen er kinderen. De een na de ander tot er zestien geboortes geweest waren, waarvan dertien kinderen de volwassen leeftijd haalden. 

Hoe was het om op te groeien in een groot gezin? 

Mijn vader hield het al vroeg voor gezien, temeer ook omdat er van hem als oudste verwacht werd de schoenmakerij over te nemen. Er kwam een oorlog tussen; hij zat een aantal jaar ondergedoken en maakte heel andere plannen. Hij pakte zijn koffers en vertrok met mijn moeder naar het westen van het land waar hij een baan als administrator kreeg en 's avonds studeerde. Een van zijn oudste zussen wilde ook doorleren, vertrok naar Amsterdam en werd verpleegster. Destijds was het niet zo gewoon om het ouderlijk huis te verlaten om te studeren, laat staan in een vreemde grote stad. Ergo, de meesten bleven thuis, zochten een baan, trouwden van huis uit.

Hoe het precies geweest moest zijn om op te groeien in een groot gezin weet ik niet heel zeker, maar ik heb er wel ervaring mee. Toen mijn vader ernstig ziek was heb ik immers een aantal maanden bij oma en opa gewoond. Tussen alle ooms en tantes in. Ik kan je wel zeggen dat er altijd plek was voor een mondje meer. Dat de dochter van oma's broer, die schipper was, ook jarenlang bij het gezin hoorde.

Dat het nooit stil was; dat iedereen zijn/haar taken had en dat we overdwars in de tweepersoonsbedden sliepen. Dat mijn oma altijd voor iedereen een sinterklaaskadootje had ("ze heeft en gat in haar hand", mompelde mijn opa - er waren 28 kleinkinderen). Dat iedereen mee moest helpen en moest bijdragen. Ik zie mijn tantes nog de lange tegelvloer poetsen op hun knieën, want oma was heel erg proper. Dat het geen vetpot was, maar dat er altijd eten voor iedereen was. Dat er steeds iets stond te pruttelen op het fornuis. Dat er binnen het gezin ook ruzies waren, maar als het erop aankwam de familie en hechte ring vormde. Dat je nooit alleen was, maar dat je je veilig voelde en met liefde werd opgevangen. 

Dat kleine potjes grote oren hebben en ik heel veel meekreeg en meebeleefde van de avonturen van de jongste ooms en tantes.

Het merkwaardige is toch dat de meesten maar een of twee kinderen kregen. (Behalve mijn vader, want hij kreeg er vier). Tja, de tijden veranderen...


vrijdag 3 december 2021

Eerst waren er zestien..

Eerst waren er zestien..


..nu zijn er nog maar twee over.. 


Ik steek een kaarsje op voor tante Lenie, die deze week gestorven is op de mooie leeftijd van 92 jaar. Een lieve tante met een hart van goud. De vijfde (volgens mij) van de zestien kinderen van mijn grootouders van vaders kant. Slaap zacht, tante Lenie.


Mijn vader was de oudste (er was een kindje voor hem, dat heel vroeg gestorven is). Mijn vader werd geboren de derde december 1923. Hij zou vandaag dus 98 geworden zijn, maar hij is al heel lang geleden overleden. Toch denk ik altijd even aan hem op 3 december..

Hier is het vandaag stil. Het logeetje is weer naar huis na een heel gezellige week hier. 


zo kun je ook liggen.

Gisteren nog even met z'n allen hier gegeten, zodat we hoorden hoe Sandra's vakantie was geweest; waar ze Carolines autootje kon bekijken en waar we vroegen naar Caspers dans-vorderingen voor de Lancier op het schoolbal vanavond. Vorig jaar was het bal afgelast vanwege corona; dit jaar gaat het gelukkig door.

Verder was het een week met van-alles-en-nog-wat.


De eerste sneeuw is gevallen. Hier was het maar een dun laagje, maar je hebt vast gelezen dat het in Noord-Jylland bars en boos was. Door de sneeuwstorm konden veel mensen niet naar huis, waarop Ikea de deuren opende en zowel eten als slaapplaats aanbood. 

Maar gelukkig houden we het land nog steeds "open" ondanks het hoge besmettings getal. De meeste mensen zijn ingeënt en nu worden de kinderen (via ouders) van 5 tot 11 jaar uitgenodigd voor de prik. Ondanks de covid 19 vaccine zijn er toch nogal wat mensen die besmet raken, maar gelukkig worden ze niet erg ziek. "Een beetje grieperig", zei mijn vriendin, die ook positief getest werd. Er wordt hier momenteel geprikt en getest dat het een lieve lust is. 

Zolang alles open is kan alles dus ook doorgaan. A.s dinsdag houden we een koor repetitie in de kerk van Egeskov, waar we de zondag daarna een concertje hebben.