Over dingen en doetjes in Denemarken.

donderdag 9 november 2023

Winter-eten.

Eten jullie wel eens rijstebrij? Of karnemelkse pap, die hier karnemelk-soep heet? Of andere ouderwetse dingen zoals sødsuppe (zoete soep) of een Nederlandse hete bliksem? Kijk eens in oma's kookboek voor leuke ouderwetse dingen. 

Eergisteren kookte ik rijstebrij. Dat past goed bij de tijd van het jaar. Die eten we hier met suiker, kaneel en een klontje boter er bovenop. (Ik kook het op en zet het dan in bed onder het dubbelgevouwen dekbed; dat werkt als een hooikist en je hebt er geen omkijken naar).


Wij aten het als toetje, maar vroeger was het een voorgerecht. Het vulde de magen en bespaarde op de hoofdmaaltijd. Risengrød/rijstebrij; vooral in de donkere tijd voor kerstmis staat het bij velen op tafel. Met de kerstdagen verandert het in Risalamande. Dan gaat er slagroom onderdoor en kersensaus bovenop. 

dinsdag 7 november 2023

Moesgaard met Philip.

Afgelopen weekend kwam Philip een paar dagen want we hadden afgesproken om het cultuurhistorisch-archeologisch museum Moesgaard te bezoeken. Er was namelijk een speciale tentoonstelling te zien over het oude Egypte "Bezet van het leven".

Dat was ons hoofddoel en we waren er zeker twee uurtjes zoet mee. Heel interessant


Het ging dus vooral over het leven na de dood. Hoe werd een mens tot mummie gemaakt; een lang proces kan ik je vertellen. We hoorden en zagen het verhaal achter Osiris die door zijn broer in mootjes gehakt werd maar door zijn vrouw Isis weer werd verzameld door hem in doeken te wikkelen en aan elkaar te plakken. Dat was de eerste mummie, die later koning van de onderwereld werd. Want in alle tijden, in alle religies, in alle landen wil men dat er een leven na dood is. 

(dat mummies tot leven kunnen komen is alleen in films mogelijk. Alles is uit het lichaam gehaald, ook het hart en de hersens. Die worden in speciale potten en kruiken bewaard, want die had je weer nodig als je naar de onderwereld reisde.).

Er waren echte mummies te zien; die kwamen uit Egypte.


De kunst van het "mummie-fixeren" was een lange opleiding en een speciaal beroep. Daar kwam een hele biologie-en scheikundige leer aan te pas met al die kruiden, olie en zalfjes die ervoor gebruikt werden.

Toen gingen we eten. Arme Philip; hij wilde "graag" spoleben (schenk) maar er kwam slechts een armzalig klein stukje vlees op een bergje sla. En een toetje of een stukje cake was er ook niet. Dan maar een ijsje na afloop, want dit was echt niet genoeg voor zo'n opgroeiende jongen.

Na het schrale "uit-de-kunst" eten gingen we nog even naar de oudheid. Maar toen we bij de middeleeuwen waren aangekomen ging het licht uit. Stroomstoring. Iedereen werd verzocht om naar de foyer te gaan. Als de stroom uitvalt kan er natuurlijk van alles gejat worden of er kunnen dingen vernield worden omdat mensen er tegenaan stoten. 

We zaten op de trap, de evolutietrap. Helemaal bovenin; naast Steven Hawkins. Na een kleine drie kwartier kwam het licht  terug, maar nu hadden we geen zin meer en reden naar huis. Fijn, nog net voor het donker weer thuis.

Hij had wel wat pech dit weekend. Hij kwam met de trein die een half uur te laat vertrok. Rond zes uur kreeg ik een sms dat de trein stilstond in Middelfart vanwege een aanrijding.  
"Stap maar uit ", schreef ik,"dan kom ik je wel in Middelfart halen". Even bellen. "Oma, mag er iemand meer mee? Die moet door naar Horsens." Natuurlijk. Met een vaartje naar het station hier en ze kon nog net haar trein halen.

Zondag ging hij naar huis en weer was er een trein uitgevallen. Gelukkig kon hij drie kwartier later instappen in een overvolle trein. Maar alles kwam goed.  Toch wel fijn dat er mobieltjes zijn! 

zondag 5 november 2023

Urtehaven.


Hij kwam, hij zag en het werd gemaakt! De hovenier. Er kwam een nieuwe kant van graniet rondom de tuin en er werd grind bijgevuld.

In de "Urtehave", zo noemen we die hier. Het betekent  eigenlijk kruidentuin maar waar ik ook m'n bessenstruiken en rabarber heb staan. Heel lang geleden was het een echte groentetuin, maar met z'n tweeën eten we dat lang niet op.

We hebben natuurlijk wel veel kruiden.

Die zijn in winterslaap gesust.

De chef maakte meteen een afspraak voor tuinonderhoud. In het voorjaar komt hij terug en we hebben pt een vaste afspraak dat hij iedere twee weken twee uurtjes komt. Vooral het snoeien is tegenwoordig zwaar voor ons; de kleine boel, het schoffelen en planten uitdunnen/nieuwe zaaien, dat kunnen we zelf nog best. Ik vind het fijn werk, als het weer het toelaat.


vrijdag 3 november 2023

Snoep en wijn.

Halloween snoepgoed. Voor als er kinderen langs komen. Ik had het klaargezet omdat ik zelf een paar uurtjes weg moest die avond. Ahum, er was nog veel over toen ik thuiskwam. "Niemand geweest" zei de chef. (toch hebben er "muizen" aangezeten 😂) Later kwamen er een stuk of zeven aanbellen die allemaal wat lekkers kregen.


Ik was een paar uurtjes naar een wijn-proef avond geweest. Met een sommelier die leuk kon vertellen en volgens mij ook veel kennis van diverse soorten wijn had. Dat heb ik niet, dus heb ik best veel geleerd die avond. Dat bijvoorbeeld slechts een klein procent van alle wijnen er beter op wordt als je die langer dan een paar jaar bewaart. De rest is binnen een jaar of wat klaar voor consumptie. 


Ik wist ook niet dat je na opening van portwijn de fles moet bewaren in de koelkast en dan niet langer dan 4 tot 6 weken. Een beter soort port is het lekkerst als je hem binnen 3 dagen opdrinkt en de allerduurste/beste verliest al na 4 uurtjes haar aroma en smaak. 
Er waren wijnen uit Italië (Pinot Grigio 2021 en Appassimento), een heerlijke (Blackbird 2019) uit de USA, wijnen uit Frankrijk en Spanje (dat is niet mijn smaak), de port natuurlijk uit Portugal (Romariz 2003) en een fantastische rum van Barbados (Mez-clado- julerom). 

Maar ik kocht niks. De chef drinkt nooit en ik neem een glaasje wijn bij een feestelijke gelegenheid. Nu had ik natuurlijk alvast wat kerstcadeautjes kunnen aanschaffen, maar dat vind ik nog te vroeg. Ik bewaar wel m'n briefje met aantekeningen! 
En die halflege fles port kan in de kerst-sauce. Skål!

PS: voor de liefhebbers van port: 2017 was een superjaar! 

woensdag 1 november 2023

De eerste nachtvorst.

Gisteren kwam de schoorsteenveger. Het stookseizoen is weer begonnen. 


De grote aanhanger die op de inrit staat is van de hovenier, die de moestuin wat gaat fatsoeneren. Dat wilde de chef zelf doen, maar dat doet'ie toch maar niet. Er staan intussen ook een kruiwagen en twee spades, maar wanneer de goede man (of zijn helpers) komen is de vraag.
Het is ook zo'n slecht weer geweest. Veel regen, maar vannacht was het droog en helder, dus..nachtvorst. Humperding, de grasrobot staat in de werkplaats voor z'n winterkuur.


Ik ging samen met dochter naar Kolding Storcenter. Ze wilde een jurk hebben voor een komende bruiloft (zoon van vriend) en ik vind dat we goed geslaagd zijn. We keken verder rond, kochten een cadeautje en wat kleine dingen en gingen lekker thai eten bij  "Det Grønne Køkken".

Tot slot een zoen en een hoera voor onze zoon, die vandaag jarig is.
Dat vieren we over een paar weken, want vandaag heeft zijn vrouw hem uitgenodígd voor een concert.




dinsdag 31 oktober 2023

Halloween

          HHHH...ALLOWEEN


maandag 30 oktober 2023

Æbleflæsk / spek met appels

 NR 2. 


Vanavond eten wij Æbleflæsk (ebeleflesk), speklapjes met appels.
Echt Deens eten

Recept voor 4 personen:

600 gr speklapjes, 1 rode ui, 400 gr appels, een lepel suiker of honing, 1 eetl. appelazijn, zou en peper.

Zout de speklapjes en bak ze bruin aan beide kanten tot ze knapperig zijn. Leg niet teveel speklapjes tegelijk in de pan, braad ze evt in twee keer (of in de oven als je een grote portie maakt).

Leg de speklapjes op een stukje keukenrol.

Het vet in de pan niet weggooien! Doe de fijngesneden ui in de pan met vet (tot ze een beetje glazig worden) en doe er dan de appelschijfjes bij. Dan de appelazijn, honing of suiker en breng op smaak met zout en peper. Laat het 5-10 minuten braden en serveer de speklapjes erbij, erop of eronderdoor. 

PS: Geen speklapjes? Je kunt ook bacon in stukjes gebruiken. 

PPS: Liever spek in de oven? Leg de speklapjes op een bakplaat bekleed met bakpapier. Bakken op 200 graden in 30 minuten. 

Lekker met een sneetje roggebrood erbij.